Ga naar Content
Close-up van stolpersteine, oftewel 'struikelstenen', gedenktekens op de stoep ter herdenking van de slachtoffers van de holocaust, met namen en levensdetails erin gegraveerd en stenen erop geplaatst.
Zaanstreek-Waterland

Isa (28) legt een steentje bij monument van voorouders

3 mei 2024, 19.30 uur · Aangepast 3 mei 2024, 20.14 uur
Door: Mischa Korzec · Foto: NH Media

Vandaag zijn de laatste van de in totaal 177 struikelstenen in Zaanstad onthuld. Daarmee hebben alle omgekomen Zaanse Joden hun eigen monument. De 28-jarige Isa Kraai legt een steentje op het monumentje van haar voorouders. "Gevoel dat ik een moment van contact met ze heb."

Nathan en Saartje Peerenboom moesten in 1942 van de Duitsers uit hun huis in Zaandam vertrekken. Beide zijn op 13 Maart 1943 in Sobibor vermoord. Hun dochter Esther kreeg op 17 januari 1942 uitstel van vertrek en overleefde de oorlog. "En dat is dus de oma van mijn oma", legt Isa uit. Zelf is ze niet Joods en haar familie is niet langer praktiserend, laat ze weten. "Toch praat je erover, en ben je je bewust van wat het leed is geweest van mensen in je familielijn."

De laatste eer

Het echtpaar Peereboom-van Thijn behoorde tot een lange lijn van de autochtone joodse gemeenschap die in januari 1942 werd verdreven. Achterkleindochter Isa bewijst haar laatste eer door een steentje neer te leggen bij het monument. "Dan heb ik wel echt het gevoel dat ik een moment contact met ze heb."

laatste struikelstenen in Zaanstad onthuld - NH Nieuws

Gewone mensen 

"Het was een gewoon burger echtpaar uit Zaandam, toevallig met een Joodse achtergrond.", zegt Herman van Kordenoordt van Werkgroep Struikelstenen Zaanstad. "Het zijn allemaal heel gewone mensen die op een afschuwelijke manier weggevoerd en vermoord zijn"

Van de bijna driehonderd Joden die in Zaanstad woonden tijdens de oorlog stierven er 177, bijna allemaal in Auswitz of Sobibor. Het heeft de werkgroep zes jaar gekost om alle omgekomen Zaanse Joden te herdenken in de vorm van een struikelsteen. "Het is afgerond en dat is goed, maar het is ook raar dat als je er jaren mee bezig bent dat het dan op een regenachtige ochtend voorbij is". 

Lees ook

💬 Wil je niets missen uit Zaanstreek-Waterland?

Taalfout gezien? Laat het ons weten via [email protected]