Vanaf 5 april wordt een gedeelte van de A7 bij Purmerend afgesloten vanwege herstelwerkzaamheden. Rijkswaterstaat wil de reizigers uit de auto krijgen en heeft daarom een beloningssysteem uit de kast getrokken. Er worden hierdoor duizenden kentekens gescand. Automobilisten maken zich zorgen, want mag dit eigenlijk wel?
De verwachting is dat veel automobilisten in de file zullen staan door de werkzaamheden. Daarom is Rijkswaterstaat begonnen met het in kaart brengen van frequente weggebruikers, om zo een beloning te kunnen uitdelen. Wie de auto laat staan krijgt een cadeau- of een kortingsbon voor het openbaar vervoer.
1. De kentekens worden gescand. Mag dit zomaar?
Het simpele antwoord is volgens Autoriteit Persoonsgegevens: ja, mits Rijkswaterstaat aan bepaalde voorwaarden voldoet. "Zo moet Rijkswaterstaat de weggebruikers van tevoren informeren over het feit dat Rijkswaterstaat kentekens gaat registreren, door middel van een aankondiging in een landelijk of regionaal nieuwsblad", legt woordvoerder Quinten Snijders van Autoriteit Persoonsgegevens uit. "Ook moet Rijkswaterstaat de geregistreerde kentekens na een aantal weken verwijderen."
Aan deze regels houdt Rijkswaterstaat zich, zegt woordvoerder Erik Suik. "We kiezen er daarnaast bewust voor om weggebruikers niet actief aan te schrijven op hun thuisadres. De kentekens worden door de inwinnende partij rechtstreeks geleverd aan dienstverlener voor de beloningsmaatregel en daarna zo snel mogelijk, doch uiterlijk na 28 dagen vernietigd."
2. Hebben mensen die onregelmatige diensten draaien (bijvoorbeeld in de zorg) toch recht op een beloning?
Volgens Erik Suik is dit alleen geval als zij voldoen aan gemiddeld vier ritten in de spits per week, gedurende de voormeting. De voormeting is uitgevoerd in een periode van vier weken.
Suik: "De maatregel is gericht op het verlagen van het verkeersaanbod in de spitsuren en richt zich daarmee wel op reizigers op de drukste momenten van de dag. Het doel is nadrukkelijk om mensen die een keuze hebben om anders te reizen, te verleiden ander gedrag te vertonen."
Volgens de woordvoerder van Rijkswaterstaat is de beloning vooral bestemd voor mensen die anders kunnen reizen en wordt het ingezet om gedragsverandering te bereiken. Op deze manier hoopt de organisatie 'jarenlange ingeslepen reisroutines te doorbreken'
3. Is de NS wel berekend op zoveel meer reizigers?
Purmerender Meyke Schilperoord uit haar zorgen omtrent de werkzaamheden en vindt de trein maar een beperkte optie. Ze vraagt zich af hoe mensen bij de trein zullen komen. "De meeste inwoners van de gemeente Purmerend zullen toch eerst de hele stad door moeten. En waar laat je dan je auto of fiets? Er is nu al geen ruimte. En op extra reisbewegingen door de gemeente zit niemand te wachten, de wegen slibben nu al dicht."
De woordvoerder van Rijkswaterstaat laat weten dat er in samenwerking met de gemeente vijftig extra fietsparkeerplaatsen komen. Suik: "Daarnaast maken nu al veel forenzen in Purmerend gebruik van de busverbindingen richting Amsterdam. Om ook hier een overstap gemakkelijker te maken, gaat Rijkswaterstaat de bestaande fietsparkeervoorzieningen bij de bushalte Jan Blankenbrug uitbreiden."
4. Gaat de NS de trein op meer momenten op station Purmerend laten stoppen?
Woordvoerder Carola Belderbos van de NS geeft aan de extra stops niet zo makkelijk te realiseren zijn. Als de trein zou stoppen op Purmerend, is het volgens haar geen Intercity meer. "Dan is het voor de mensen die ver reizen niet meer aantrekkelijk om de trein te pakken."
Alle sprinters stoppen volgens de woordvoerder al op het station. "De dienstregeling blijft hetzelfde tijdens de werkzaamheden." Er komen dus ook geen extra treinen in de avond.
Jasper van Aalst uit Zuidoostbeemster vindt dat onbegrijpelijk. "De frequentie is uitzonderlijk laag", legt hij uit. Gemiddeld gaat er één keer per half uur een trein richting Amsterdam. 's Avonds na achten is dit in één keer per uur. "Dan stuurt de routeplanner je de helft van de tijd met de bus."
De treinmachinist rijdt volgens de Purmerender dezelfde route als die de automobilisten op de snelweg afleggen. "Ik snap niet dat ze de intercity niet de hele dag door laten stoppen", benadrukt Jasper. "Dat is een domme beslissing van de NS. Als de frequentie van de treinen door een combinatie van sprinters en intercity's hoger wordt, gaan er volgens mij veel meer mensen met de trein."
5. Is busvervoerder EBS voorbereid op de werkzaamheden aan de A7?
"Inzoomend op mijn woonplaats Purmerend en de wijk Overwhere, is de bus verreweg het beste alternatief. Maar als dagelijkse busgebruiker kan ik uit eigen hand vertellen dat deze in de spits nu al overvol zijn. Een haring in een ton heeft meer ruimte", schetst Meyke Schilperoord de situatie.
Meerdere politieke partijen uit Purmerend maken zich net als Schilperoord zorgen en hebben daarom schriftelijke vragen gesteld aan de Vervoersregio. Ze vragen zich af hoe het kan dat de dienstregeling wordt afgeschaald, terwijl mensen juist het openbaar vervoer zouden moeten pakken. Ook wordt er gevraagd of 'private bedrijven ingehuurd kunnen worden, zodat het aantal ritten niet verminderd hoeven te worden'.
EBS kampt al langere tijd met problemen door personeelstekorten. Zo rijden bussen niet op tijd en vervallen er ook geregeld ritten. Woordvoerder Jasper Vermeer van EBS geeft aan dat de dienstregeling wordt aangepast tijdens de werkzaamheden. In Hoorn rijdt er een bus extra 'waardoor de ritten beter aansluiten op de drukste schooltijden', maar er zullen op het traject van Amsterdam Noord - Edam juist minder bussen gaan rijden.
"Hiermee willen we voorkomen dat de dienstregeling 'omvalt' door extra reistijd", legt Vermeer uit. De busmaatschappij gaat er wel vanuit dat de bussen er minder hinder van ondervinden dan automobilisten, omdat er busbanen zijn. Vermeer: "We raden mensen voor een comfortabele reis aan om zoveel mogelijk buiten de spits te reizen."