Verkiezingen: "Agrarische Hoofdstad Hollands Kroon moet zuinig zijn op grond"

De afgelopen jaren waren roerig voor de boeren. Naast protesten op trekkers tegen landelijke onderwerpen zoals de stikstofproblematiek, was er in Hollands Kroon zelf ook genoeg te bespreken:  het intekenen van mogelijke groeigebieden voor bedrijventerreinen en datacenters, en plannen voor meer natuur ten koste van landbouwgrond.

Met LTO-bestuursleden Wim Mostert, Henk Geerligs en akkerbouwer Simon Wilms blikken we vooruit op het debat van vanavond. De Omgevingsvisie, het document dat in grote lijnen het toekomstbeeld van de gemeente schetst, moet de komende raadsperiode worden afgerond en is één van de belangrijke onderwerpen.

Tekst gaat verder onder de foto.

Grond

Het is bijzonder dat we hier heel veel agrarische jongeren hebben. Dat is in andere delen van Nederland echt wel anders. Daar zie je dat het moeilijk is. Hier staat juist echt een grote groep klaar om het werk over te nemen", zegt Henk Geerligs, "Dat is een groot voordeel. Maar het is ook een uitdaging: er is weinig grond beschikbaar". Zijn collega Wim Mostert vult aan: "Het is logisch dat ze hier wel aan de slag willen. De grond is erg goed. We hebben water, we hebben alles."

Dat het voor de volgende generatie een hele stap wordt om aan de slag te gaan, valt te zien aan de grondprijzen. "We zitten hier hoog in het gebied, het is goede grond. Het scheelt nog wel waar je kijkt, maar je kan nu zo'n 115.000 euro per hectare betalen", zegt Simon Wilms. "Ik weet dat ik 20 jaar geleden zo'n 35.000 euro per hectare betaalde", zegt Geerligs. "Nou wordt natuurlijk alles duurder en grond is dan een veilige investering, maar dit is drie keer over de kop."

Tekst gaat verder onder de foto.

Natuur

Afgelopen jaren hebben meerdere plannen voor onrust gezorgd onder boeren in de gemeente. Denk aan gebiedsplannen waarin ruimte aangewezen werd voor bedrijventerreinen, glastuinbouw of datacenters. Maar er kwamen ook grote natuurplannen op tafel. Bijvoorbeeld voor het gebied rond het Amstelmeer waarbij grond onder water zou komen te staan en de Wieringerhoek waarbij landbouwgrond opgeofferd zou moeten worden voor natuurherstel rond het IJsselmeer.

"We willen in dit gebied niet alleen maar reageren op plannen van politiek of natuurorganisaties, maar zelf initiatief nemen en ruimte hebben om te ondernemen", zegt voorzitter Wim Mostert van LTO Hollands Kroon, "We zijn heel erg actief in deze regio, misschien wel meer dan in andere regio's". LTO presenteert daarom vanavond ook een nieuw concept voor de plannen rond het Amstelmeer, waarvoor ze de data heeft aangeleverd aan het ontwerpbureau dat ook de eerdere plannen tekende. "Alle partijen gaan er hierbij op vooruit en het kan worden gezien als denkrichting", zegt Wim Mostert.

Tekst gaat verder onder de foto.

Landvoetafdruk

Hoe belangrijk de landbouwgrond is, leggen de bestuursleden uit aan de hand van de 'Landvoetafdruk', het wordt het volgende thema tijdens het debat op de verkiezingsavond. "Ik denk dat daar wel een rol van de gemeenteraad", zegt Simon Wilms, "Ik denk dat de mensen daarvan op de hoogte moeten zijn"

"Elke mens heeft 6000 m2 grond nodig om in zijn behoefte te voorzien. De helft is bos, de rest is voor productie van voedsel, biobrandstof en kleding", legt Henk Geerligs uit, "Dat is één voetbalveld, dan hebben we dus in Nederlands 17 miljoen voetbalvelden nodig. Dat is 10 miljoen hectare, maar we hebben maar 2 miljoen hectare, de rest moet dus uit de rest van de wereld komen. En hoe is het daar dan geregeld met natuur? Moet daar gebied opgeofferd worden voor onze consumptie? Hoe duurzaam is dat?"

Onafhankelijk

Actueel onderwerp door de oorlog in Oekraïne, ook wel de graanschuur van Europa, is voedselonafhankelijkheid. Ook Rusland is een grote leverancier van graan en kunstmest. Maar oogsten en leveringen zijn nu onzeker geworden. "We willen daar minder afhankelijk van zijn. We hebben het gevoel dat Nederland de wereld voedt, maar het is gewoon andersom. We worden gevoed door de navelstreng van Rotterdam. Het gaat dus om keuzes die je maakt rond grondgebruik, innovatie en efficiënt werken. En wij leggen de keuze voor maar mensen kennen dat verhaal niet", zegt Simon Wilms.

Tekst gaat verder onder de foto.

Agrarische Hoofdstad

Hoe belangrijk de sector binnen de gemeente is, werd wel duidelijk toen vijf jaar geleden de titel 'Agrarische Hoofdstad' werd bedacht. "In het begin ging het wel wat stroef, al staat het wel in het coalitieakkoord. Maar nu, sinds een jaar, loopt het echt lekker", zegt Henk Geerligs die zelf boert in de polder bij Anna Paulowna. Aan tafel zit ook zijn collega uit het gebied Simon Wilms: "Toen we met de Agrarische Hoofdstad begonnen, konden we ook aan de leden duidelijk maken dat we in de picture staan."

"We zijn nu de Agrarische Hoofdstad en willen nu de stap zetten richting de Agritech Capital", vervolgt Geerligs, "Je merkt dat er allerlei initiatieven zijn in de Kop van Noord-Holland op het gebied van precisielandbouw en innovatie. Je ziet dat dat door diverse partijen wordt opgepakt, ook door de politiek, zowel door de gemeente als de provincie. Op het gebied van innovatie geven we elkaar echt de hand. Boeren vinden het mooi om mee bezig te zijn en ook de politiek zegt dat dit onderdeel is van de toekomst van de agrarische sector."

Innovatie

"Innovatie staat eigenlijk bij het Rijk te laag op de lijst. Er valt daarmee zoveel te halen in de aanpak van stikstof", zegt Wim Mostert. "Daar zouden ze veel meer in moeten investeren." De regio wacht daar niet op, is alvast aan de gang gegaan en wil graag een voorbeeldrol op zich nemen. "Maar eerst moeten we in Nederland verbinden, er zijn heel veel initiatieven maar we weten van elkaar niet wat we doen", zegt Henk Geerligs, ""We willen hier zaken gaan clusteren.  Er is een grote rol voor de Greenport Noord-Holland Noord, daar is burgemeester Rian van Dam erg druk mee bezig. Er is een smartfarming-groep en je ziet dat er nu projecten van de grond komen."

"We hopen dat de Agrarische Hoofdstad, net als nu, weer in het coalitieakkoord wordt opgenomen", zegt Wim Mostert die tevreden is over de samenwerking met de gemeente, "Je ziet dat de boodschap 'we kunnen geen hectare missen', uit een rapport van de Wageningen Universiteit, goed is geland bij de wethouders en de ambtenaren. Het is ons uitgangspunt en natuurlijk is er af en toe ruimte. Maar we moeten zuinig zijn op onze grond."