Burgemeester Zandvoort: 'Communicatie bij ontmanteling van bom op zee moest beter'

Voor de kust van Zandvoort wordt een datakabel aangelegd in de Noordzee en tijdens bodemonderzoek werd de Duitse bom uit de Tweede Wereldoorlog aangetroffen. Het bedrijf wat de bom ontdekte, schakelde daarop de Kustwacht in. Die schakelde op haar beurt de maritieme afdeling van de Explosieven Opruimingsdienst in en deed een melding bij de meldkamer van de gezamenlijke veiligheidsregio's.

De bom werd vervolgens versleept naar een veilige plek en het zeeleven zou onder normale omstandigheden daar moeten worden verjaagd door een zogenaamde 'sealscarer' in het water te hangen. Dat is een apparaat wat een voor vissen irritant geluid veroorzaakt.

Een woordvoerder van de Koninklijke Marine, liet eerder al aan NH Nieuws weten dat er dit keer heel snel moest worden gehandeld vanwege de snelle verandering van de stroming. Later terugkomen was geen optie, omdat het scheepvaartverkeer dan te grote risico's zou lopen en de bom zou spontaan kunnen ontbranden.

Enorme klap

De 'sealscarer' kon daardoor niet gebruikt worden, dat duurde te lang. Op het oog was er geen zeeleven in de buurt te zien en toen volgde die enorme klap. Ook de Explosieven Opruimingsdienst zelf werd verrast door de daarop volgende enorme schokgolf. 

Bekijk hier hoe omwonenden destijds schrokken van de harde knal. Tekst gaat door onder de video. 

'Schade beperkt'

GroenLinks in Zandvoort wilde van de burgemeester weten of hij van de ontmanteling op de hoogte was gebracht en hoe groot de schade is die de klap heeft veroorzaakt. En of de Zandvoorters niet geïnformeerd hadden moeten worden over de aankomende explosie.

Moolenburgh laat weten dat de schade in het dorp zeer beperkt is gebleven. Het gaat om slechts twee meldingen van ruitenschade. Wat de natuur betreft, is de schade volgens de gemeente moeilijk in te schatten. Bij Zandvoort zijn in ieder geval geen aangespoelde dode dieren aangetroffen, maar opvallend is wel dat meer richting het noorden kort na de explosie twee dode bruinvissen zijn aangetroffen langs de kust. 

Communicatie moet beter

Moolenburgh laat weten dat hij formeel niet ingelicht had hoeven te worden, omdat de bom buiten de gemeentegrenzen op zee lag. Toch had het anders gemoeten, vindt hij. De gemeenschappelijke meldkamer van de Noord-Hollandse veiligheidsregio's wist van de aankomende explosie en die had dat aan hem door moeten geven. 'Daar is verzuimd om de burgemeester via de adviseur openbare orde en veiligheid te waarschuwen. Ook de politie Kennemerkust was niet op de hoogte gebracht. Via de voorzitter van de Veiligheidsregio hebben wij krachtig aangedrongen op aanscherping van de instructies bij de meldkamer', schrijft Moolenburgh aan de raad.

Ook heeft hij de Kustwacht laten weten dat er slechts een uur tussen de melding aan de meldkamer en de ontbranding zat. Dat was voor hem veel te kort geweest om de inwoners goed te kunnen informeren. Bij een volgend bestuurlijk kustoverleg wil hij het onderwerp verder bespreken en onderlinge afspraken aanscherpen. 

Dat de bom zo'n grote schokgolf voortbracht, is zeer waarschijnlijk te wijten aan de (harde) samenstelling van de bodem rond de locatie van de ontmanteling. Daardoor zijn de trillingen mogelijk verder gekomen dan gebruikelijk.