Strijdend ten onder? Een terug- en vooruitblik op het boerenprotest: "We stoppen niet"

Protesterende boeren hebben Noord-Holland flink op stelten gezet. Naast het bezetten van distributiecentra en het blokkeren van snelwegen, trokken zij massaal richting gemeentehuizen, politiebureaus, Tata Steel en het Mediapark.

Boer Jan van Zanten (57) uit Zuiderwoude stond de afgelopen tijd aan de frontlinie in het boerenprotest. Zo was hij aanwezig bij de bezetting van het distributiecentrum in Zaandam.

"We hebben in goed overleg gezorgd dat de demonstratie rustig en vreedzaam verliep. Toen we vrijwillig vertrokken, bleven we dicht bij elkaar. Uit angst dat de politie achterblijvers uit hun tractoren zou trekken. Wij hebben ons statement netjes gemaakt, de politie iets minder."

Afgelopen week waren er verschillende acties in Noord-Holland om de politiek in beweging te krijgen. Want 'waarom krijgt Tata Steel wel de kans te innoveren, maar de boeren niet?', klonk het onder meer. Bekijk hier de compilatie:

Machteloos gevoel

De agrarische sector voelt zich machteloos tegenover de plannen van het kabinet. "De politiek moet luisteren naar deze ondernemers. Zij vertegenwoordigen ons. Wij laten allerlei onafhankelijke onderzoeken uitvoeren, in plaats van het RIVM. Vervolgens komen we met plannen, maar die worden gewoon van tafel geveegd."

Dat er grote veranderingen nodig zijn om de natuur te herstellen, daar lijken de meeste boeren het volgens Jan over eens te zijn. "Als we niet innoveren, bloeden we dood – makkelijk zat. Maar het kabinet verandert elke keer de spelregels. Daarom gaan we het asfalt op."

Gericht schieten

De gerichte schietactie van de politie bij een boerenprotest op de A32 bij Heerenveen, ging als een schok door de agrarische sector heen. "Wij gaan ongewapend naar die demonstraties, maar de politie niet. Het beschieten van een 16-jarige jongen die wegrijdt, gaat echt veel te ver. Het scheelde een meter, anders was de kogel dwars door de cabine gegaan."

Volgens Jan bracht de politie daarmee niet alleen het leven van de jonge boer in gevaar, maar zorgde ze ook voor een onveilige verkeerssituatie. De automobilisten die het incident hebben gefilmd, stonden akelig dichtbij. "Schiet dan in de lucht desnoods. Als je op banden gaat schieten, is een trekker onbestuurbaar en kunnen er hele nare dingen gebeuren."

Begin deze week kregen de boeren bijval uit onverwachte hoek: de visserij. Tussen Texel en Den Helder, maar ook in de IJmond blokkeerden kotters de vaarwegen. En terwijl boeren de poort van Tata Steel blokkeerden, versperden vissersboten de sluis van IJmuiden. 

Want de woede reikt verder dan alleen de agrarische sector, stelt Jan. "Of je nu visser, varkensboer, taxichauffeur of leraar bent: we benne het allemaal stront en strontzat."

Vernieuwen kost tijd

Boer Jan verwacht dat die frustratie zal toenemen en er nog vele demonstraties zullen volgen. "Wij staan met onze benen in de klei en weten hoe het er in de echte wereld aan toegaat. In Den Haag hebben ze geen idee. De hele sector innoveren heeft tijd nodig. Geef ons die kans, want nu rijden we steeds tegen een betonnen muur op."

Als grotere acties volgen en de politie steeds harder optreedt, waar eindigt dit dan? "Al duurt het 1, 2 of 5 jaar, we stoppen niet. Dit gaan ze in Den Haag echt niet winnen."

Aan het kabinet geeft hij een laatste advies: "Ga lekker op vakantie en denk vooral na over hoe jullie dit gaan oplossen, want wij geven ons niet over."