De grote winnaar van de gemeenteraadsverkiezingen in Gooise Meren komt alsnog in de coalitie. Het Goois Democratisch Platform (GDP) scoorde op 16 maart heel goed met zeven zetels maar belandde toch in de oppositiebanken. De partij gaat nu verrassend samen met Hart voor Bussum, Naarden, Muiden en Muiderberg onder de werktitel GDP/Hart, waardoor er toch een plek is in het college.
"Dat is een mooie bijkomstigheid", zegt GDP-voorman Jelmer Kruijt met enig cynisme op de vraag of deze fusie met die andere lokale partij bedoeld is om via een omweg toch in de coalitie te komen. Maar de vorming van een nieuwe partij is vooral bedoeld om elkaar te versterken en het lokale geluid te verenigen. Daar is de kiezer het meest bij gebaat, is de uitleg.
Terwijl de inkt van de verkiezingsuitslag afgelopen maart amper droog was, werd al duidelijk dat de zittende coalitiepartijen - D66, VVD, Hart voor BNM en GroenLinks - met elkaar door wilden gaan. Daar was GDP op z'n zachtst gezegd teleurgesteld over, want een coalitie zonder de grote winnaar zou geen recht doen aan de wens van de kiezer. Die boodschap is luid en duidelijk overgebracht.
Voor menigeen mag de fusie tussen GDP en Hart voor BNM als een verrassing komen, maar Kruijt benadrukt dat de twee partijen al een tijdje toenadering hebben gezocht om de krachten te bundelen. Dat is al voor de verkiezingen van afgelopen maart gebeurd, bezweert hij. Ook direct na de gang naar de stembus is nog een poging gewaagd, maar het was steeds 'het verkeerde moment', zoals Kruijt dat zegt.
Perfecte moment
Inmiddels is dat perfecte moment er wel geweest. Op bestuursniveau hebben de twee elkaar gevonden en niets staat een fusie meer in de weg. Maandagavond zijn de leden van GDP en Hart akkoord gegaan met dit samengaan. Nu volgt een juridisch proces om deze samenvoeging af te ronden.
De twee fracties trekken vanaf nu samen op tijdelijk onder de noemer van GDP/Hart. Een nieuwe partijnaam wordt op een later moment gekozen. Nico Schimmel van 'Hart' is en blijft de wethouder. Kruijt is de fractievoorzitter van het elftal - zeven GDP'ers en vier mensen van Hart. Marieke Le Noble, die de fractie van Hart voor BNM leidde, is de vicefractievoorzitter.
"Het is niet zo gek natuurlijk dat we elkaar hebben opgezocht", vertelt Kruijt. "Allebei zijn we lokaal geworteld en ook onze programma's liggen inhoudelijk gezien helemaal niet ver uit elkaar." Qua kiezers vullen de twee elkaar mooi aan merkt hij nog op. Tijdens de laatste verkiezingen haalde het GDP veel stemmen in Naarden en Muiden, terwijl Hart vooral steun kreeg vanuit Bussum.
Vanuit de Hart-hoek bevestigt Le Noble de lezing van Kruijt. Zij voegt eraan toe dat het gezamenlijk optrekken vanaf nu het voor de kiezers eenvoudiger wordt om te kiezen voor een lokale partij. "Als nog grotere fractie, met ruim een derde van de zetels in de gemeenteraad, kunnen wij op een breed draagvlak rekenen en verwachten wij echt het verschil te kunnen gaan maken voor onze inwoners."
Conflict opzoeken
Na de verkiezingen ging het vooral over de manier van politiek bedrijven van het GDP. Voor de coalitiepartijen was dat de belangrijkste reden om de club van Kruijt weg te houden van de onderhandelingstafel. "Het GDP heeft zich gemanifesteerd als partij die het conflict opzocht. Wij zijn toch meer van het constructieve", zei D66'er Jacqueline Sweerts eind maart tegen NH Nieuws.
Debat aangevraagd: "Wil ontstaanssituatie kunnen duiden"
Hoewel het nieuws van de fusie nog maar net bekend is, houdt het zeker de gemoederen in de politiek in Gooise Meren al flink bezig. Waarom kunnen de GDP'ers nu wel onderdeel zijn van een coalitie, terwijl dat direct na de verkiezingen niet kon, is de hoofdvraag. PvdA-fractievoorzitter Rolien Bekkema zegt tegen NH Nieuws dat zij al een debat heeft aangevraagd. "Ik wil graag de ontstaanssituatie kunnen duiden", zegt zij.
Volgens haar waren D66 en de VVD in maart klip-en-klaar in hun taalgebruik. Er was geen plek voor de winnaar van de verkiezingen in deze coalitie en dat alles te maken met de manier van politiek bedrijven van het GDP in de jaren ervoor. "Kunnen zij nu ineens wel goed met elkaar samenwerken? Als dat zo is dan verbaast me dat, want waarom had dat in maart dan niet gekund?"
Nog voordat er één vraag gesteld is, klinkt vanaf de andere kant van de lijn dat ze weten wat de reden is van het belletje, maar dat er vooralsnog geen antwoord wordt gegeven. "We gaan over deze samenvoeging nadenken", is de reactie vanuit D66 Gooise Meren.
VVD-fractievoorzitter Jens Duyts is wat spraakzamer. Het nieuws van deze politieke fusie overviel hem wel. Nu is het tijd om de knopen te tellen, zoals hij dat noemt. "Waar staan we precies?", aldus de liberaal. Volgens hem zijn er twee smaken: doorgaan met Hart, dat altijd een goede partner is geweest, en kijken hoe de samenwerking nu gaat met GDP'ers erbij of kijken hoe er een meerderheid is te smeden zonder Hart.
Een standpunt is nog bepaald. Het nieuws is ook kakelvers. Donderdag vergadert de VVD-fractie en er staat ook nog een gesprek in de agenda met de vertegenwoordigers van GDP/Hart. Daarna moet er meer duidelijkheid zijn over de te varen coalitiekoers.
"In deze constructie komen we via de bagagedrager van Hart toch binnen"
De politieke wereld in Gooise Meren zag er vijf maanden terug heel anders uit. Volgens Kruijt heeft het GDP laten zien zich inmiddels anders op te stellen dan in die vier jaar ervoor. In deze nieuwe raadsperiode is het motto om constructief kritisch te zijn en echt de focus te leggen op de inhoud. Meer rekening houden met gevoelens van anderen is daarbij een uitgangspunt. Dat mag zeker niet ten koste gaan van het kritisch volgen vanuit de raad van de prestaties van het college en de plannen van de coalitie.
Constructief in de wedstrijd
De manier van politiek bedrijven is binnen Hart voor BNM zeker onderwerp van gesprek geweest voordat er ja is gezegd tegen een samengaan met GDP. Le Noble zegt dat zij in de afgelopen periode een wenselijke verandering heeft gezien bij de GDP'ers. "Ze zitten constructief in de wedstrijd. Daarnaast heeft het GDP ook gezegd dat ze zich goed kunnen vinden in het coalitie-akkoord."
In juni is dit akkoord op hoofdlijnen gepresenteerd door D66, VVD, Hart voor BNM en GroenLinks. Het veertien pagina's tellende document is een goede basis om op voort te borduren. Met veel plezier kijkt Kruijt dan ook uit om betrokken te zijn bij de verdere invulling en uitvoering van dit akkoord.
"In deze constructie komen we via de bagagedrager van Hart toch binnen. We realiseren ons goed dat je samenwerkt en je dingen met elkaar afstemt. Onze rol zal iets veranderen, maar we blijven onze identiteit behouden", stelt de fractievoorzitter.
Rare raadsverhouding: vijfmans-oppositie blijft over
De gemeenteraad van Gooise Meren telt nu niet alleen één partij minder - van acht naar zeven - maar kent ook een compleet andere verhouding tussen de coalitie en de oppositie. Doordat de zeven zetels van het GDP vanaf nu vallen onder GDP/Hart is er een groot machtsblok ontstaan. De coalitie telt nu 26 van de in totaal 31 zetels.
Dat is een verhouding die zorgen baart, want is dat wel goed voor de lokale democratie? "Als het zo wordt dat er een vijfmans-oppositie zit dan lijkt mij dat niet goed, ook niet voor onze controlerende functie", aldus Rolien Bekkema, fractievoorzitter van PvdA Gooise Meren. "Dat wordt een heel bijzondere verhouding. We kunnen het dan bijna gelijk doorzetten naar een unaniem raadsakkoord."
Jelmer Kruijt, fractievoorzitter van GDP/Hart, erkent dat dit gevolg van de fusie leidt tot een niet brede oppositie. Het is zeker niet de intentie de PvdA, het CDA en Partij voor Leefomgeving en Klimaat de komende jaren voor spek en bonen te laten meedoen. "Vanuit de coalitie willen we graag samenwerken met de oppositie", is zijn statement.
Meer nieuws uit 't Gooi?
💬 Blijf op de hoogte via onze Facebookgroep Nieuws uit 't Gooi. Reageer, discussieer en deel jouw nieuws
📰 Volg de laatste berichtgeving altijd via NHNieuws.nl/Gooi
🔔 Download de app en krijg een melding bij belangrijk nieuws uit jouw buurt
📧 Stuur ons jouw tips op [email protected]
✏️ Tikfout gezien? Laat het ons weten via [email protected]