Alkmaarse chalets voor Oekraïners staan brandgevaarlijk dicht op elkaar

Toen na het uitbreken van de oorlog een nieuwe vluchtelingenstroom Noord-Holland bereikte, moesten gemeenten met een noodvaart zorgen voor tijdelijke opvang. In de gemeente Alkmaar hebben 618 Oekraïners onderdak gekregen. Aan de Loodpolderweg, pal naast voetbalclub Flamingo’s '64, werden in juli 12 chalets geplaatst – waar sinds half september Oekraïense vluchtelingen wonen. 

Het terrein naast het voetbalveld is eigendom van een particulier, die de gemeente Alkmaar aanbood het strookje grond als opvangplek te gebruiken. Voor het plaatsen van de tweedehands chalets was door de noodsituatie niet direct een Omgevingsvergunning nodig. Deze werd in de laatste week van augustus aangevraagd. Begin oktober kende de gemeente de vergunning toe.

Aan die toekenning hingen wel voorwaarden. Zo moet worden voldaan aan de veiligheidseisen uit het 'bouwbesluit' van 2012. Maar Arjan Gelder, van de politieke beweging Eerlijk en Recht, stelt dat daar geen sprake van is. Volgens hem is de opstelling van de chalets volgens de regels niet veilig, staan ze te dicht op elkaar en ontbreekt het op 'tactische plekken' aan brandblussers.

Daarnaast kunnen de afgesloten chalets van binnenuit alleen met een sleutel open, en dat bemoeilijkt vluchten bij gevaar. De discussie over brandveiligheid van tijdelijke woningen is extra actueel na de hevige brand in Riekerhaven, waar 75 huizen tot de grond toe afbrandde.

Kastje naar de muur

Na vergeefse pogingen de gemeente hiervan te overtuigen, zocht Gelder contact met mediapartner Alkmaar Centraal. Die deed vervolgens samen met NH Nieuws onderzoek naar de zaak.

We probeerden daarbij hulp in te schakelen van onafhankelijke brand- en veiligheidsexperts, maar geen van de benaderde partijen uit de regio wilde zijn vingers eraan branden. Een expert van Veiligheidsregio Kennemerland verwees terug naar Veiligheidsregio Noord-Holland Noord en die verwees weer naar de gemeente Alkmaar. Daarop besloten we zelf maar een kijkje op het terrein te nemen. 

Geen brandblusser

De Oekraïense bewoners die we tijdens ons bezoek spreken, geven aan dat de brandveiligheid nogal wat te wensen overlaat. Er hangen in de chalets bijvoorbeeld wel rookmelders, maar een brandblusser weet niemand aan te wijzen. Een van de bewoners denkt dat ze misschien in afgesloten elektrokasten hangen, maar geen van de bewoners zegt daar een sleutel van te hebben.

Tijdens onze inspectie komen we inderdaad tot de ontdekking dat de chalets (op één na) niet 4,5 meter van elkaar afstaan, zoals vereist in de Omgevingsvergunning. In de meeste gevallen gaat het om een tussenafstand van minder dan 4 meter. Met als uitschieter twee chalets die op iets meer dan een halve meter van elkaar afstaan.

Volgens het bouwbesluit zijn naastliggende chalets met de verplichte tussenafstand van 4,5 meter in ieder geval dertig minuten beschermd tegen overslaand vuur.

Tekst gaat verder onder de foto.

Onder de bewoners is niemand te spreken over hun voordeursloten, die van binnenuit niet opengaan zonder sleutel. "Als er brand uitbreekt, hoop ik dat ik in alle rook m'n sleutel nog kan vinden", reageert een bewoner in het Engels. Ook dat de kapotte schuifpui van zijn woonwagen niet op slot kan, zit hem niet lekker. "Iedereen kan zomaar in en uit lopen."

Als we de bewoners vragen waar ze bij een brand of andere ramp naartoe moeten vluchten, kijken ze elkaar vragend aan. Een van hen grapt dat hij dan maar in de naastgelegen sloot springt.

'Bezwaar in behandeling'

Hiermee geconfronteerd verklaart de gemeente dat bouwinspecteurs tijdens hun inspectie geen risico's hebben vastgesteld. Verder geeft de gemeente aan geen persvragen te beantwoorden. "Er loopt op dit moment een pro forma bezwaar over de afgegeven Omgevingsvergunning. Daarnaast zijn er schriftelijke vragen gesteld, die wij nog in behandeling hebben", luidt het voorlopige antwoord. De vraag die blijft smeulen is: als het onverhoopt toch fout gaat, wie is dan verantwoordelijk?