Hoe 'Barry' het leven van garnalenvisser Victor op zijn kop zette: "Wat een gekte"

"Ik ben er totaal niet meer mee bezig sinds het van de kotter af is", zegt garnalenvisser Victor Ayal als hij in de haven van Den Oever net van boord stapt. Toch is het bericht over zijn vondst de hele wereld overgegaan. "Het is een verhaal als een jongensboek, vooral de verhalen achter het beeld vind ik interessant. Van welk schip komt het en wie voeren er mee. Ik krijg heel veel vragen hoe het met Barry gaat. En ja, ik ben een bekende Wieringer, maar dat was ik al, hier."

Oh ja...dat beeld

Het is 1 augustus in de vroege ochtend als de bemanning van garnalenkotter WR22 de netten naar boven haalt, vlak voor de kust van Texel. "We trokken met de garnalen een flink bult veen mee met stukken hout en zeegras. Duizenden stukken hout had ik al overboord gegooid, maar op een gegeven moment haal ik tussen een bos zeegras een stuk hout vandaan en het scheelde geen twee seconden of dit lag ook overboord, maar ineens keek dat beeld mij aan."

Leuk, denkt Ayal, maar veel aandacht besteedt hij er niet aan. Pas tijdens de pauze met een bak koffie is het ineens: Oh ja dat beeld. "Ik dacht even een fotootje maken en op Twitter zetten. Ik tag wat mensen en musea die er misschien verstand van hebben in de hoop op een reactie. En wat er toen gebeurde was helemaal bizar. Binnen 24 uur had ik alle media aan de lijn."

Die reacties laten niet lang op zich wachten. "Een topstuk, een juweel," jubelt archeoloog Michiel Bartels, aangesloten bij museum Kaap Skil op Texel, als hij de foto van het beeld diezelfde dag onder ogen krijgt. "Het is echt uniek. Zo vaak gebeurt het niet dat een beeld zo gaaf boven water komt uit de Waddenzee. Meestal hebben paalwormen het helemaal kapot gevreten." Ayal heeft het beeld inmiddels een naam gegeven. "Ja. Barry, wel zo makkelijk."

Ondertussen wordt Victor Ayal - nog steeds op zee - een beetje gestoord van alle telefoontjes die hij krijgt na zijn tweet. "Ik dacht: nou alleen NH Nieuws, want jullie benaderden mij als eerste, en dan RTL en dan ben ik overal vanaf, maar het werkte als een magneet. Op een gegeven moment heb ik de telefoon maar weggelegd. Werkelijk via alle kanalen hebben media geprobeerd mij te bereiken. Zo bizar, want als ik die paar seconden aan boord niet had gewacht en goed had gekeken, had ik je nu ook niet gesproken."

Als de WR22 op 4 augustus aankomt in de haven Den Oever wacht de bemanning een heel mediacircus. De kade stond helemaal vol met cameraploegen. "De havenmeester had ons al gewaarschuwd. Iedereen wilde het beeld bekijken. Ik vond het  eerder bizar dat er zoveel aandacht was voor een stuk hout met een gezicht erop, maar pas in de haven kregen we echt het idee dat het bijzonder was." 

Het toppunt van de mediagekte: eenmaal aan land werd het beeld direct meegenomen naar Hilversum door archeoloog Wytse Stellingwerf. Daar schoof hij diezelfde avond aan bij de talkshow Op1 om over het beeld te vertellen, samen met een conservator van het Rijksmuseum in Amsterdam.

'Barry' krijgt nu een vriesdroogbehandeling in een depot in Zaandam, om het goed te kunnen conserveren. Een specialist van de Universiteit van Amsterdam zal onderzoek doen naar de leeftijd en herkomst van het hout. Archeoloog Bartels: "We weten nog niet of het beeld van een Engels, Zweeds of Frans schip komt want veel hout werd destijds geëxporteerd. We zijn in contact met musea in Stockholm waar ze veel kennis hebben over scheepswrakken." 

"Barry was eenmalig", verzekert Victor Ayal. "Ik ben er niet scherper op geworden, want dat was ik altijd al, maar de kans is klein dat we zijn broer of zus tegen komen, Het is ons om de garnalen te doen. Sindsdien hebben vooral ook een heleboel garnalen gevangen en lekker verdiend. Het was een goed jaar en dat mag ook wel eens."

Gekte

Het beeld Barry blijft eigendom van de de vissers van de WR22, vertelt Victor. Na alle onderzoeken gaat het beeld naar de havenboet van de historische vereniging 't Wieringer Skuutje in Den Oever. "Eenmaal weggegeven krijg je het nooit meer terug en we kunnen het alsnog veilen of schenken. Er was al vijftienduizend euro op geboden. Ik wil er gewoon graag nog eens naar kijken met mijn gezin als het klaar is."

Victor Ayal: "We wachten rustig af tot het klaar is. Ik houd met alle trekken een oogje in het zeil, kijk sowieso altijd of er iets in de netten zit dat schade kan veroorzaken aan de machines of de netten. Ik kijk er met een glimlach op terug, maar ik ben ook heel blij dat de gekte voorbij is."