Ga naar Content

De 'vergeten' Watersnoodramp op Texel: Paul Kikkert werd uit café gehaald om te helpen

Texel herdenkt vandaag op 1 februari de slachtoffers van de Watersnoodramp van 1953. Precies 70 jaar geleden brak op deze bewuste zondag aan de noordkant van het eiland de dijk door die de Eendrachtspolder onder water zette. Zes reddingswerkers die met zandzakken bezig waren, verdronken toen zij probeerden te vluchten. De 89-jarige Paul Kikkert was erbij en kan het hele verhaal gelukkig nog navertellen.

Paul Kikkert - Foto: NH Nieuws

Wat een relatief kleine overstroming leek, eindigde in een groot drama. 1 februari 1953 zullen vele Texelaars nog helder op het netvlies hebben. Een inktzwarte zondag op het eiland, waarbij een groot gedeelte van het noorden van het eiland onder water liep. 

"Jullie zitten hier te zuipen, maar wij verzuipen."

Paul Kikkert

Texelaar Paul Kikkert kan zich het drama zich nog goed voor de geest halen. Als 19-jarige zat hij op zaterdagavond met zijn vrienden nietsvermoedend in café De Hoop in De Cocksdorp een biertje te drinken. "Ik weet het nog goed. Het stormde, maar daar hadden wij niet zo'n erg in. Op een gegeven moment kwam Adriaan Boon het café binnen stormen met zijn ogen op het hoofd (een Texelse uitdrukking, red.). Hij riep: 'Jullie zitten hier te zuipen, maar wij verzuipen!'"

De autobus die door de overstroming langs de weg is geraakt. - Foto: Archief Gelein Jansen

Toen pas realiseerde Kikkert zich dat er een gat in de dijk dreigde te komen in het noordelijke gedeelte van het eiland. "Er waren toen al veel mensen op de dijk. Waarschijnlijk van de dijkbewaking. Je moest daarvoor de leeftijd van 21 hebben, maar wij waren jonger." Kikkert zag dat ze met man en macht de dijk met zandzakken aan het verzwaren waren. "Ze hadden een zeil neergelegd en met een zak zand op de nek liepen ze achteruit naar beneden het water in."

Badkuip

Kikkert werd naar de zuidelijke richting gedirigeerd om daar eventueel de helpende hand te bieden. "Bij boerderij Dorpszicht was het net een badkuip. Door de kromme vorming van de dijk liep het water over de dijk de Roggesloot in. Tussen de golven door zijn we overgestoken. Zo zijn we langzaam naar hoeve Zeeburg gelopen. Dat was denk ik 's nachts om een uur of drie. Want je had geen benul van tijd."

Vele Texelaars waren daar bezig om de dijk bij De Eendracht te redden. Maar de situatie verslechterde snel. Golven sloegen over de dijk en de voorbereidingen om de eerste boerderijen te evacueren waren in volle gang. Vanuit De Koog en De Waal vertrokken ook twee bussen in de vroege ochtend naar de Polder om te helpen. Een van de bussen reed door naar Zeeburg, zodat inzittenden konden helpen bij de dijk. 

Het hoge water zorgde bij Hoeve Zeeburg voor problemen met de voertuigen - Foto: Archief museum Waelstee

Kikkert werd samen met zijn kameraad Wim van Heerwaarden teruggestuurd naar de Eierlandse dijk. "We liepen over de weg toen we hoorden wat er was gebeurd. Eerst zag je het water in de sloten stijgen, maar binnen afzienbare tijd stond het water tot aan je middel."

Kikkert kende het gebied goed. "Ik kwam daar veel om pieren te spitten." De twee mannen waren omringd door water. "En het begon steeds harder te stromen. Langs de weg stonden telefoonpalen Zo zijn we om de beurt van paal naar paal gelopen." Halverwege kwamen ze chauffeur Jo Bruin van één van de autobussen tegen. 

"Hij stond als een standbeeld aan de grond genageld en reageerde nergens op. Wij riepen hem en gooide een touw. Maar hij deed helemaal niets", zegt Kikkert. Uiteindelijk is Van Heerwaarden naar Bruin toe gegaan aan een touw en zo hebben de mannen de buschauffeur naar de dijk getrokken en gered. "We hebben hem daarna niet meer gezien, hij is waarschijnlijk weggebracht."

De mannen die verdronken waren liggen begraven onder het kerkje van De Waal - Foto: NH Nieuws

Doordat er geen redden meer aan was, gingen ook de andere mannen weer richting De Cocksdorp. Toen het menens werd, begonnen zij te rennen om het vege lijf te redden. Het gat in de dijk werd snel groter. De autobus raakte van de weg en zes Texelaars moesten de ramp uiteindelijk met hun leven bekopen. Zij verdronken, de oudste 56 jaar, de jongste 23. De verslagenheid is groot: vijf mannen uit De Waal en één uit De Koog werden uit het leven gerukt. 

Kikkert werd 's morgens naar huis gebracht. Hij woonde op Vliegzicht aan de Postweg, tegenover het vliegveld. "Ik kreeg meteen op mijn sodemieter van mijn vader. Hij was kwaad dat ik de hele nacht weg was. Maar toen ik hem het hele verhaal vertelde, heb ik hem nog nooit zo snel zijn laarzen aan zien trekken om vervolgens naar het noorden te gaan."

Het monument op de dijk ter nagedachtenis van de Texelaars die bij de watersnoodramp verdronken - Foto: NH Nieuws

Voor Kikkert heeft de gebeurtenis een grote impact. Hij besluit later om vrijwilliger te worden bij de Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij (KNRM). "Ik heb dat 37 jaar gedaan", zegt hij. "Eerst als opstapper, daarna tractordriver en tot slot als machinist." Hij werd voor dit vrijwilligerswerk een aantal jaren geleden koninklijk onderscheiden.

Zijn maatje Wim van Heerwaarden emigreerde al snel naar Australië. "Hij woonde vlakbij Melbourne. Hij is inmiddels overleden." Kikkert weet dat hij nooit veel heeft verteld over de Watersnoodramp aan zijn kinderen. "Mijn zoon Nico is net terug uit Australië. Daar heeft hij de familie bezocht en ook foto's laten zien. Hij heeft daar mooie herinneringen opgehaald." 

Lees ook

💬 Wil je niets missen uit de Noordkop?

Tikfout gezien? Laat het ons weten via [email protected]