Vossen mogen vanaf 3 mei afgeschoten worden in Eempolder, maar tot die tijd is het billenknijpen

"Kijk, daar zit-ie. Tussen de twee markeringen", roept Wilhelm Bos vanuit de kijkbeschutting. Met een verrekijker is een kievit te zien die vrolijk naar haar nestje hupt. Ze schudt even met haar kontje en dan gaat ze zitten. Eenmaal van dichtbij is te zien dat ze op vier goed gecamoufleerde eieren zit. Via de livestream op beleefdelente.nl kan iedereen meegenieten van nestjes zoals die van de kievit in de Eempolder.

De Eempolder is een belangrijk broedgebied voor weidevogels. Zo broedt ook de tureluur, scholekster en onze nationale vogel, de grutto, in de uitgestrekte weilanden in de polder. Het is aan het Collectief Eemland om het aantal weidevogels te laten groeien.

Bos is gebiedscoördinator bij het collectief en werkt daarbij samen met onder anderen de lokale boeren, vrijwilligers en de Vogelbescherming. En het gaat de goede kant op. "Het aantal weidevogels in de Eempolder stijgt jaarlijks met 3,2 procent, terwijl het landelijke aantal met ongeveer 5 procent daalt", licht Bos toe. 

Maar toch kijken Wilhelm en zijn collega's met samengeknepen billen naar de weidevogels en hun nesten. Er is namelijk een oprukkend roofdier die het op de eieren heeft gemunt. 

Vrij spel voor vossen

Maar vanuit de omliggende bossen, die vanwege verstedelijking steeds kleiner worden, trekt de vos steeds vaker de Eempolder in. En dat is een groot probleem, want die vossen eten het liefst de eieren op. De wildcamera's van het collectief hebben al een hele database met foto's van vossen die zich tegoed doet aan de eieren. "Ze zijn zulke effectieve jagers."

Volgens het collectief is de beste manier om de populatie vossen in toom te houden het afschieten van de dieren. "Je wilt het natuurlijk niet. Een vos is een mooi dier en als je zo'n dood dier ziet liggen is dat niet fijn, maar in de Nederlandse natuur is het keuzes maken."

Tekst gaat door onder de foto.

Vanaf 3 mei gaat de ontheffing voor de Eempolder in en mogen de vossen door jagers onder strikte voorwaarden worden geschoten. Maar tot die tijd heeft het roofdiertje vrij spel in de Eempolder om te snacken. Dus is de kans groter dat de eieren worden opgegeten. 

Bezwaar

Maar of de ontheffing daadwerkelijk 3 mei in zal gaan blijft spannend. Vorig jaar februari besloot de rechter om per direct de jacht op de vos in de provincie Utrecht stil te leggen, nadat drie grote dierenbelangenorganisaties bezwaar hadden aangetekend tegen de jacht op vossen, nadat ze een maas in de wet hadden gevonden. Hoewel die maas gedicht is, verwacht Bos met zijn collega's dat er hoogstwaarschijnlijk een bezwaar gaat komen. "En dan moeten we weer een nieuwe ontheffing aanvragen en dat duurt een jaar tot anderhalf jaar."

Het is de publieke opinie die het werk voor het collectief zo moeilijk maakt, als het aankomt op vossen. "Je hoopt niet dat het nest van de kievit op de livestream wordt gepakt, maar het zou wel gelijk laten zien wat een vos aan kan richten."

Veel dierenrechtenorganisaties willen graag dat de percelen afgerasterd worden. Maar volgens Bos is dat niet te doen. "We hebben hier ongeveer 1.500 percelen, daarvan zijn er 20 afgerasterd. 1 procent dus. Gebieden niet groter dan 1 tot 2 hectare kunnen, afgerasterd worden, maar de Eempolder is 3.300 hectare groot."

Tekst gaat verder.

Daarbij komt ook nog eens dat het ontzettend duur is. "Dat is zo'n 5.000 euro per raster, alle compensatie die een boer krijgt voor het afstaan van zijn land voor weidevogels gaat op aan het rasteren." Afschieten blijft volgens het collectief dus noodzakelijk.

Ook Natuurmonumenten, die een deel van het gebied beheert als weidevogelreservaat, sluit zich hierbij aan. "Door het afschot van vossen samen met alle andere maatregelen weten we de vogels goed te beschermen en de weidevogelpopulatie te behouden en zelfs te laten stijgen. Belangrijker nog, als in de keten van bescherming één van de factoren ontbreekt, dan is de rest zinloos." zegt Jan Roodhart. 

Aantrekkelijk

Dus tot die tijd is het aan het collectief om het gebied zo aantrekkelijk mogelijk te maken en om de nesten in kaart te brengen om ze te beschermen.

Bij het aantrekkelijk maken spelen talloze factoren een rol. Zo moet de weide zo open mogelijk zijn, zonder hoge bomen of struiken. "Dat zijn uitkijkposten voor roofvogels, dus in een straal van 200 meter rond de boom maken de weidevogels geen nesten." 

Ook moet de weide kruidenrijk zijn. Het gebied is voornamelijk gevuld met eiwitrijk Engels gras voor het vee van de boeren, maar er moeten ook diverse soorten kruiden gepland worden die insecten aantrekken die weer voedsel zijn voor de vogels.

Tekst gaat verder.

Ook moet het gebied drassig zijn, iets wat boeren normaal gesproken liever niet willen, maar voor de weidevogels toch doen. Voor vogels is natte grond fijner om eten te zoeken en op te broeden. "We moeten de boeren hier echt credit geven. Als je een aantal jaar geleden had gezegd dat veel boeren in de Eempolder een deel van hun land nat houden, had ik je voor gek verklaard."

En als klap op de vuurpijl worden op aangewezen plekken zogenoemde plas-drassen gebouwd. Vanuit de kijkbeschutting kijkt Bos uit over dit kleine, afgerasterd gebied dat met een pomp drassig wordt gehouden. "Kijk, de kievieten jagen een kraai weg. Die zijn hier niet geliefd", zegt Bos enthousiast. 

Het gebied ligt grotendeels onder water en zo gemaakt dat het een waar weidevogelparadijs is. Zo is er voor de kluurtis er een schelpeneiland gebouwd en zijn er meerdere plateaus met stenen erop om de scholeksters nestjes te laten maken. En dan is het hopen nog dat er geen vos door het raster komt.