Met het warme weer in het vooruitzicht dit weekend waarschuwen de reddingsdiensten op de randmeren voor het gevaar van onderkoeling. Door het koude voorjaar is het water nog opvallend koud, waardoor verkramping en mogelijk zelfs verdrinkingsgevaar tijdens het zwemmen op de loer liggen.
"Eergisteren is er een vrouw in het water beland", vertelt Henk Wijga van de reddingsbrigade Hulporganisatie Gooi- en Eemmeer aan NH. Ongeveer honderd meter vanaf de aanloophaven van Huizen is de vrouw uit het water gehaald. "Ze had onderkoelingsverschijnselen. Gelukkig is ze op tijd gered door een van mijn collega's."
Deze reddingsactie staat niet op zichzelf. Door het koude voorjaar met veel neerslag is het water aan de oppervlakte zo'n 18 graden, veel kouder dan de jaren daarvoor. "Afgelopen zaterdag deden wij oefeningen en ben ik met een overlevingspak het water ingegaan. Zelfs daarmee is het heel koud", vertelt Mark van den Brink van de KNRM Huizen.
Kramp en hyperventileren
De twee reddingsdiensten waarschuwen dan ook voor de gevaren die de combinatie van het warme weer en de koude water kunnen veroorzaken. "Je lichaam kan namelijk heftig reageren op plotselinge temperatuurverandering. Als je eerst bent opgewarmd in de zon en daarna uit het niets het water induikt kan je bijvoorbeeld gaan hyperventileren en per ongeluk water inslikken", legt Van den Brink uit.
"Heel goed kunnen zwemmen zegt dan helemaal niets"
Ook ligt mogelijke verkramping op de loer. "Die kan uit het niets zich voordoen en als je dan op een plek zwemt waar je niet kan staan, dan ben je aan de goden overgeleverd", voegt Wijga eraan toe. "Heel goed kunnen zwemmen zegt dan helemaal niets. Daarbij reageert de ene persoon anders op de kou dan de andere persoon."
In sommige gevallen kan het koude water zelfs het evenwichtsorgaan aantasten. "Met name als het koude water je oor in komt", vertelt Van den Brink.
De randmeren zijn sowieso een verraderlijk stuk water. Het is er druk en het water kan er wild zijn. Het is niet voor niets zo dat vorig jaar de KNRM van Huizen het vaakst in actie moest komen van alle KNRM-stations in Nederland.
Reddingsvest
"Vorige keer hebben we twee jongens uit het water gered die van Muiderberg richting het eiland 't Hooft wilde zwemmen", herinnert Van den Brink zich nog. Het water was daar veel te diep. Daarom benadrukken de reddingsdiensten op plekken te blijven zwemmen waar je kan staan en het water tot ongeveer je heup komt. Voor de bezoekers van de randmeren die hun vertier op een boot zoeken hebben de diensten ook een tip: doe een reddingsvest om.
Naast het waarschuwen zijn de reddingsdiensten er zelf helemaal klaar voor. "We zijn ons bewust van het verhoogde risico, maar wij hebben alles aan boord. Voor onderkoeling hebben wij bijvoorbeeld een hypothermie-brancard", vertelt Van den Brink.
"Dit zijn de dagen waarop je het verschil kan maken: mooi weer en drukte op de randmeren", zegt Wijga enthousiast. "Hier doe je het voor. Het is de kers op de taart." In totaal zijn er volgens Wijga zo'n vijf á zes boten van meerdere reddingsdiensten op het Gooi- en Eemmeer te vinden.