De schrik zit er goed in bij schapenhouders in de Zaanstreek, na een enorme toename van blauwtong. Het aantal plekken waar het virus in de regio is vastgesteld is in een week tijd meer dan verviervoudigd. En niet alleen schapenboeren houden hun hart vast, ook bij de kinderboerderijen is het al mis of zijn ze bang om getroffen te worden. "Het is een zorgelijke situatie", zegt Marieke Demmers van kinderboerderij De Bonte Belevenis in Assendelft.
Kinderboerderij De Veldmuis in Zaandam heeft zes schapen, maar liefst vijf daarvan hebben blauwtong. Vrijwilliger Ed Sikkema vindt het schrijnend om te zien. "Ze krijgen dagelijks een injectie tegen de pijn en we kunnen nog niet zeggen of ze het halen of niet. Het is heel moeilijk te voorspellen hoe het verloopt."
Het blauwtongvirus dat wordt over gebracht door knutten, een soort kleine muggen, zorgt ervoor dat schapen - en ook andere herkauwers - zo ziek worden dat ze vaak aan complicaties overlijden of moeten worden ingeslapen. Eén van de kenmerken is dat de dieren te zwak worden om te eten. "Dat hebben wij ook", zegt Sikkema. "Er zijn er één of twee die we met de hand moeten voeren."
Dode schapen aan de dijk
Assendelft lijkt met 24 besmettingsplekken het zwaarst getroffen in de Zaanstreek. En hoewel de schapen van de Bonte Belevenis nog niet het virus hebben, maakt Marieke Demmers zich wel grote zorgen: "We zitten hier aan een dijk met een waterrijk, open terrein. Daar gaan die knutten natuurlijk gemakkelijk rond. Er liggen hier in de buurt ook om de haverklap dode schapen aan de dijk om opgehaald te worden."
"We hebben maar een paar schapen", vervolgt Demmers. "Die heb ik in quarantaine gezet. Met alle muggenstekkers er omheen die ik kon vinden. We hebben ook negen geiten. Over de oude geiten die daarbij zitten maak ik me toch wel zorgen, dus die staan ook in quarantaine."
"Het is een en al ellende om dat te zien."
Bij de kinderboerderij in het Darwinpark in Zaandam sloeg de blauwtong al hard toe. Drie schapen zijn dood. "Het is een en al ellende om dat te zien", zegt Paul Laport, directeur van het Zaans Natuur en Milieu Centrum, waar de boerderij onder valt.
"Het is een ramp. Je wilt de dieren niet nodeloos laten lijden en daarom hebben we er ook twee van de drie moeten laten inslapen. We hadden nog meer schapen met blauwtong, maar gelukkig gaat het daar nu beter mee."
Bezoekers leven mee
De schapen waar het beter mee gaat mogen nu ook langzaam weer naar buiten. De kinderen en de ouders hebben ze enige tijd niet gezien. "Maar dat hebben we uitgelegd aan de bezoekers en die leven ook mee", zegt een medewerker van de boerderij.
De zieke schapen van De Veldmuis mogen wel naar buiten. Blauwtong is niet besmettelijk, maar de kinderen moeten wel op afstand blijven. "Daarvoor hebben we bordjes geplaatst", zegt Ed Sikkema. "De schapen hebben rust nodig om te herstellen. Alle stress moet worden voorkomen. Er is gelukkig veel begrip voor en de ouders leggen de kinderen uit dat de schapen ziek zijn."