Spotgoedkoop en pijlsnel: fatbikes maken Noord-Hollandse wegen onveilig

Met een simpele zoekopdracht op AliExpress kom je talloze fatbikes tegen voor minder dan 1000 euro met een motor die veel meer vermogen heeft dan de wettelijk toegestane hoeveelheid. Eén fatbike van het merk Deepower spant de kroon: die kan een snelheid van 57 kilometer per uur halen door een motor met een vermogen van 2.000 watt. De prijs? Met korting slechts 540,50 euro. 

Dat het echt een probleem is op de Noord-Hollandse wegen, wordt wel duidelijk uit het feit dat de politie in Amsterdam sinds kort speciale rollerbanken heeft waar ook fatbikes op kunnen. Daarop worden de fatbikes gecontroleerd op topsnelheid en of ze een gashendel hebben. Zo'n hendel is niet verboden, mits je niet harder kan rijden dan 6 kilometer per uur zonder te trappen.

Zelfs in meer landelijk gebied speelt het probleem, want de politie Noord-Holland Noord laat weten dat zij op (korte) termijn ook deze rollerbanken in gebruik nemen.

De prijs voor de pijlsnelle fatbike van Deepower staat in schril contrast met wat je betaalt voor een 'legale' fatbike met een motor van maximaal 250 watt. Zo betaal je voor een fiets van het merk Windgoo met korting zo'n 1100 euro. Die fatbike heeft een topsnelheid van 25 kilometer per uur - de maximale toegestane snelheid van elektrisch aangedreven tweewielers.

Voor de helft van het geld, ga je dus ruim twee keer zo hard. Geen wonder dat de snelle, goedkope fatbikes zo in trek zijn bij jongeren. Maar die snelheid en de lagere prijs hebben wel een keerzijde.

Triest record

De politie houdt geen cijfers bij van het aantal ongevallen waarbij specifiek fatbikes betrokken zijn. Wel zien ze dat het aantal ongevallen met ernstig letsel bij fietsers de laatste jaren sterk is toegenomen. Woordvoerder Roderick de Veen: "In 2022 stond er zelfs een triest record in de boeken: het hoogste aantal dodelijke fietsongevallen ooit. Deze cijfers houden min of meer gelijke tred met de opmars van de elektrische fiets en andere elektrisch aangedreven tweewielers, zoals de fatbike en speed-pedelec. We zien als politie dat jongere verkeersdeelnemers op een e-bike geregeld bij verkeersongelukken betrokken zijn." 

Wat de veiligheid niet verbetert, is dat het voor fatbikers niet verplicht is om een helm te dragen. Dat is tegenwoordig wel verplicht op alle scooters. Volgens politiewoordvoerder De Veen zijn de twee vervoersmiddelen redelijk met elkaar te vergelijken. "Maar het is het nog maar de vraag of een fatbike na een officiële keuring wordt toegelaten op de weg."

Tekst gaat verder onder de video.

Daarnaast zijn accu's van fatbikes die op AliExpress worden gekocht potentieel brandgevaarlijker, aldus de brandweer. "Veel elektrische motoren van bijvoorbeeld AliExpress hebben geen keurmerk, wat de kans op incidenten vergroot." De Veiligheidsregio Noord-Holland Noord laat weten dat er in 2023 twee branden met fatbikes waren, allebei veroorzaakt door problemen met de accu. 

Die accu's zijn dan ook de grootste bron van brandgevaar. De brandveiligheidsexperts van de brandweer adviseren dan ook om bij de aanschaf van een (vervangende) accu voor een betrouwbaar merk te kiezen. "Vermijd onbekende fabrikanten of goedkope namaakversies. Die werken vaak slechter en kunnen brandgevaarlijker zijn."