Hart voor Hilversum stelt dat de partij de coalitie is uitgewerkt. De grootste Hilversumse raadspartij vindt dat de voormalige collegepartners een staaltje machtspolitiek hebben laten zien, doordat zij perse met Democraten Hilversum (DH) én de PvdA verder wilden in de nieuwe coalitie. Dat was voor de lokale partij een brug te ver. "Wat was jullie echte doel?", was de vraag van fractievoorzitter Regie Redmeijer gisteravond tijdens een speciaal ingelaste vergadering over de ontstane chaos.
Volgens Redmeijer hebben de voormalige vrienden van de VVD, GroenLinks en het CDA voor Sinterklaas gespeeld naar de twee nieuwkomers in het college. Daarbij zijn zij helemaal niet open en eerlijk geweest, is haar lezing. "Een lege Hart voor Hilversum-wethoudersstoel is gebruikt als pressiemiddel en die doen we dan cadeau aan een andere partij", luidden haar woorden.
Chagrijn
Het chagrijn bij Hart voor Hilversum was gisteravond duidelijk hoorbaar. De vervanging van de begin april opgestapte Karin Walters ging heel anders dan de partij, die in 2022 met acht zetels de grootste werd bij de gemeenteraadsverkiezingen, heel anders dan gedacht. Het werd geen nieuwe wethouder van de partij, maar het politieke kwartet besloot dat het beter was om de coalitie te verbreden met een oppositiepartij. Die nieuwkomer mocht dan ook meteen een wethouder leveren.
Het uitgangspunt van de vier was om een stabiele coalitie te krijgen met meer steun vanuit de raad. Doordat er ondertussen al twee raadsleden van Hart voor Hilversum waren overgestapt naar Democraten Hilversum was de verhouding coalitie versus oppositie heel nipt: 19 tegen 18. Dat is geen fijne meerderheid.
Chaos
Maar de op het oog simpele invulling van een leeggekomen wethouderspost was het begin van een grootschalige verbouwing van de coalitie of een complete chaos. Het is maar vanuit welk perspectief je het bekijkt. Want een aantal weken later was het eindresultaat dat Hart voor Hilversum weer de oppositiebanken ingaat, ook hun tweede wethouder Karin van Hunnik moet stoppen, dat er twee nieuwe partijen bijkomen en dus ook twee nieuwe wethouders en dat de coalitie effectief met één zetel is verbreed.
Deze uitkomst was voor de Hilversumse raad reden genoeg om een extra vergadering in te gelasten om zo duiding te krijgen wat er allemaal was gebeurd aan die onderhandelingstafel. Duidelijk is wel dat ze bij Hart voor Hilversum het idee hebben er bewust te zijn uitgewerkt. Met het toevoegen van Democraten Hilversum kon de fractie prima leven. Met 24 zetels was er een ruime meerderheid in de raad. Maar waarom de overige drie perse moesten opplussen naar 26 zetels is voor hen nog steeds onduidelijk.
Dit is wat de nieuwkomers gaan toevoegen
Met woningcorporaties en ontwikkelaars in gesprek gaan om woningen voor senioren te kunnen realiseren, dat het college van burgemeester en wethouders ook daadwerkelijk aangenomen politieke voorstellen (moties) gaat uitvoeren en als dat echt niet kan dat daar dan een goede uitleg voor komt én ervoor zorgen dat beleidsmiddelen als opkoopbescherming en een leegstandsverordening nu echt eens in de gemeentelijke gereedschapskist komen.
Dit zijn enkele voorbeelden van de toevoeging op het coalitieakkoord, dat Hart voor Hilversum, VVD, GroenLinks en CDA in 2022 sloten. Maar met het vertrek van 'Hart en de komst van Democraten Hilversum en de PvdA in het verbouwde college zijn er nu enkele zaken bijgekomen, wat officieel een addendum heet.
Het zijn voornamelijk speerpunten voor de twee nieuwkomers. Een reële groei van de bevolking is een van de belangrijkste toevoegingen. Met deze aanvulling lijkt er wat meer rem te zitten op deze groei, want het uitgangspunt bij bouwplannen is nu dat dit in goede balans moet zijn met de woon- en werkgelegenheid, de natuur, de capaciteit van de Hilversumse infrastructuur en het voorzieningenniveau. Heel veel meer is er niet gewijzigd. Vaak zijn het zelfs kleine tekstuele aanpassingen van het originele akkoord.
Redmeijer vroeg zich hardop af of dit de nieuwe transparante manier van besturen is; een weg die ze in Hilversum zo graag willen inslaan en waar Democraten Hilversum al lang de mond van vol heeft. Van haar collega's van GroenLinks en het CDA wilde zij weten waarom zij die zesde partij toch hebben doorgedrukt, terwijl ze wisten dat dat voor Hart voor Hilversum reden was om uit de coalitie te stappen.
Verbredingsbal
Volgens Marleen Remmers (GroenLinks) was het nota bene Karin Walters zelf die het bal over verbreding had geopend. De aanleiding hiervoor was dat haar eigen partij nog maar zes zetels over had in de raad. De verhoudingen waren te krap. Dat inzicht kwam na het vertrek van diezelfde Walters weer boven.
Daar kwam bij dat de gesprekken met zowel Democraten Hilversum als de PvdA heel goed gingen. Het klikte onderling goed. "Met welk argument hadden wij één van die twee partijen moeten afwijzen?", zo counterde VVD-fractieleider Hidde Fennema. Tevens werd tijdens die onderhandelingen duidelijk dat die loodzware portefeuille van Walters met onder meer wonen, media en financiën niet door één (nieuw) persoon overgenomen moest worden. Het was beter om deze onder te brengen bij twee bestuurders.
"Hart voor Hilversum heeft een eigen keuze gemaakt. Dat had wat ons betreft niet gehoeven"
De betrokken partners verklaarden allemaal dat het nooit de bedoeling is geweest Hart voor Hilversum te verliezen als coalitiegenoot. "Ik had u er graag bij gehad", zei Remmers klip-en-klaar. "Hart voor Hilversum heeft een eigen keuze gemaakt. Dat had wat ons betreft niet gehoeven", aldus CDA'er Olaf Streutker.
Veel wijzer zijn de overige partijen niet geworden van dit 'interne coalitiewijzen'. Dat geldt eigenlijk ook over de rol die Democraten Hilversum en de PvdA gaan spelen. De toetreding in het college van de twee van de meest kritische oppositiepartijen is toch opmerkelijk. Vooral D66, SP en BVNL herinnerden DH-voorman Edwin Göbbels er maar al te graag aan dat zijn fractie tegen veel plannen had gestemd van het college, zoals laatst nog tegen het plan voor Bruisend Hart.
In zee gaan met
Sterker nog, van het coalitieakkoord van twee jaar geleden wilden de democraten ook niets weten. Dus hoe kun je na al die kritiek, de vele raadsvragen, de scherpe oppositiewoorden in de politieke arena en het vaak tegenstemmen nu ineens in zee gaan met die partijen die je al tijden inhoudelijk bevecht?
Göbbels toonde zich, nog voordat hij en PvdA'er Jacqueline Kalk officieel benoemd waren als wethouder, al een volleerd bestuurder. Waar hij zelf altijd scherpe vragen stelde en vage antwoorden ontving van wethouders waar hij geen genoegen meenam, liet hij zien het door hem verfoeide kunstje al te beheersen. Hij ontweek kritische vragen met gemak en gaf aan dat je beter aan de knoppen kunt zitten, want dan kun je sturing geven in plaats van schreeuwen langs de zijlijn.
Bekend VVD-gezicht terug in het college
Spreek je je als VVD hardop uit dat je een stabiel college wil, kondigt vlak daarna jouw eigen wethouder aan te vertrekken om burgemeester te worden van Voorne aan Zee. Deze boodschap van Arno Scheepers kwam qua timing behoorlijk beroerd uit. Maar waar Edwin Göbbels en Jacqueline het vak van wethouder nu mogen gaan leren, komt een ervaren VVD'er terug. Floris Voorink, die al van 2014 tot en met 2022 wethouder was, gaat Scheepers vervangen. Groot voordeel is dat hij van diverse zaken al van de hoed en de rand weet of aan de wieg heeft gestaan van een aantal plannen, zoals de herontwikkeling van het stationsgebied.