Gaat pompen de verzopen Egmondse duinlandjes redden?

Al maanden kampen de Derpers, inwoners van Egmond aan Zee, met onder gelopen lankies. Er valt niets aan groente te verbouwen, en ook de tuinhuisjes en andere spullen zijn door het hoge water vernield of aangetast. "Kijk hier rond, het is een dooie boel", vat Peter Stam het samen. Stam is voorzitter van de Duinlandjesvereniging De Noord.

In februari was NH al bij de vereniging op bezoek. Toen stond het water in sommige tuintjes tot wel een meter hoog. Gehoopt werd dat het peil zou zakken, zodat er nog iets van het seizoen gered kon worden. "En dat leek ook even zo in april. Maar neem die buien van afgelopen week: het water staat nagenoeg weer even hoog."

Op de lankies in Egmond aan Zee wordt al ruim twee eeuwen groente verbouwd. Er zijn zo'n 360 volkstuintjes verspreid over zeven valleien ten noorden van het dorp. "Het is cultureel erfgoed", vertelt Peter Stam. "Het tuinieren gaat van generatie op generatie."

Maar net zo belangrijk is de sociale functie. "Het is echt een ontmoetingsplek, ook voor nog echt oude Derpers. Er is hier altijd veel reuring, gezelligheid, je maakt een praatje of helpt elkaar. Maar er is hier nu niemand, het is stil en verlaten. Dit is echt ongekend."

Het is een hard gelag onder de Egmondse tuinders. "Je mag best weten dat er onder ons flink gemopperd wordt. Mensen willen dat er iets tegen het water gedaan wordt en zolang ze daar niets van zien, zorgt dat voor onbegrip." Maar er is nu zicht op een mogelijke oplossing.

Clusteren en pompen

"Dit seizoen kan als verloren worden beschouwd", stelt de voorzitter van de Duinlandjesvereniging. "Maar we zijn de afgelopen maanden druk bezig geweest om oplossingen te vinden. Voor de kortere termijn is er nu een plan: we gaan het water wegpompen. Sowieso moeten we daarmee wachten tot het broedseizoen voorbij is."

"We gaan via geulen of leidingen de landjes met elkaar verbinden, zodat het water naar het westen - het laagste punt - stroomt, en dan pompen we het richting de zee. Gebiedsbeheerder PWN en de gemeente steunen ons plan."

"Als proef beginnen we met een cluster van ruim 100 landjes. Daarmee kunnen we een flinke klapper maken. Als dat werkt, volgt de rest. Vanaf september gaan we dit doen, hopelijk kunnen we dan volgend seizoen weer tuinieren."

Structurele oplossing

Maar voor de langere termijn is er nog geen oplossing gevonden. Gevreesd wordt dat door de klimaatverandering en het steeds extremere weer de landjes wel vaker onder gaan lopen. "En wij hebben de wens dat hier nog zeker door een volgende generatie getuinierd kan worden, dus moet er een structurele oplossing komen."

"We zijn daarover in gesprek met PWN, de gemeente, het waterschap en hebben ook ingesproken bij een vergadering van de provincie. Daarnaast hebben we nog altijd contact met de Wageningen Universiteit. Dus we hebben niet stilgezeten, en blijven met al deze partijen zoeken naar een langetermijnoplossing."