Geen levenslang, maar tot 28 jaar celstraf voor moord op Peter R. de Vries

Het OM had eerder levenslang geëist tegen schutter Delano G., diens chauffeur en verkenner Kamil E. en de zogenoemde 'moordmakelaar' Krystian M. (27). De rechter vindt dat niet gerechtvaardigd. Omdat het om een enkelvoudige moord gaat en de hoofdverdachten niet eerder zijn veroordeeld voor een soortgelijke straf, vindt die een langdurige celstraf voldoende.

Volgens de rechter moet de straf een afschrikwekkende werking hebben. "Maar dit rechtvaardigt niet de oplegging van een levenslange celstraf."

"Voor moord kan een levenslange gevangenisstraf worden opgelegd", zegt de rechter. "Dat is behoudens gratie ook echt levenslang. Daarom moet met het opleggen van deze straf uiterst behoedzaam worden omgegaan."

'Geen terreur'

Bovendien vindt de rechter dat niet vastgesteld kan worden dat de moord een terroristisch motief had. De rechter noemt terrorisme 'substantieel als dader iets dreigends opwekken'. "Bijvoorbeeld op zo'n manier dat iedereen in Nederland bang is het volgende slachtoffer te zijn."

"De rechtbank kan op basis van verklaringen niet vaststellen dat er sprake is van een terroristisch oogmerk." Ook uit het berichtenverkeer waarmee de verdachten hun moord voorbereidden is volgens de rechter niet te bewijzen dat ze de samenlevingen wilden choqueren.

Ook is volgens de rechtbank niet bewezen dat de verdachten onderdeel waren van een criminele organisatie die indirect opdracht zouden hebben gekregen van Ridouan Taghi. "Er is sprake van losse personen of groepjes personen, die geen organisatie vormen. Er was geen sprake van een duurzaam en structureel samenwerkingsverband."

Het kan zijn dat de verdachten allemaal vanuit dezelfde organisatie opdracht hebben gekregen, maar omdat leden van die organisatie, zoals Taghi zelf, niet in de tenlastelegging zijn opgenomen, laat de rechter dat in het oordeel buiten beschouwing.

Moord

Misdaadverslaggever Peter R. de Vries werd op 6 juli 2021 neergeschoten in de Lange Leidsedwarsstraat. Hij overleed negen dagen later op 64-jarige leeftijd in het ziekenhuis. Twee van de verdachten die vandaag voor de rechter stonden, Delano G. en Kamil E., werden op de avond van de schietpartij binnen een uur aangehouden. Sindsdien zitten ze in voorarrest, nu dus bijna drie jaar.

De schutter (G.), chauffeur (E.) en moordmakelaar (M.) zijn schuldig aan de moord op de journalist, zo beoordeelt de rechtbank. "Er was sprake van een vooropgezet plan." Twee van de verdachten, Christopher W. en Divainy K., worden geheel vrijgesproken. Enkel van het deelnemen aan een criminele organisatie werden zijn beschuldigd. Dat kan niet worden bewezen. Alle straffen zijn onderaan precies te lezen.

Het OM had tegen drie van de negen verdachten levenslange celstraffen geëist. Het gaat hierbij om schutter Delano G., bestuurder van de vluchtauto Kamil E. en Krystian M. als 'moordmakelaar'. Tegen de andere verdachten - filmers, contacten van filmers en de mannen die telefoons en voertuig regelden - eiste het OM een straf tussen de 3 en 21 jaar.

Lang proces

Eigenlijk zou de rechtbank in de zomer van 2022 al met een uitspraak komen. Maar dat ging op het laatste moment niet door omdat het Openbaar Ministerie na de inhoudelijke behandeling nieuwe informatie aanleverde, het onderzoek opende opnieuw. Omdat een van de rechters daarna naar Spanje zou emigreren, moest de hele zaak opnieuw gehouden worden. "Moeilijk om dit allemaal wéér door te moeten", zei zoon Royce de Vries een jaar geleden toen dit bekend werd.

In ongeveer een week tijd werd de gehele inhoudelijke behandeling opnieuw doorlopen. De verdachten gaven geen antwoord op vragen van de rechters. Wel bood een van de verdachten, de zogenoemde 'moordmakelaar', zijn excuses aan bij kinderen Royce en Kelly de Vries. "Mijn oprechte excuses, het spijt mij. Ik had voor mijn gevoel geen keuze, er zijn dingen tegen mij gezegd die ik eigenlijk niet wilde herhalen. Als ik terug zou kunnen, had ik het anders gedaan."