Overleden schrijver en kunstenaar Jan Cremer (84) zag zijn meerdere talenten als 'doem'

Jan Cremer werd geboren in Enschede, zwierf de hele wereld rond, maar woonde vanaf de jaren vijftig voornamelijk in Amsterdam. Een stad waar hij zich thuis voelde.

Storm

Met zichtbaar genoegen loopt Jan Cremer langs zijn schilderijen in het Amstelveense Museum Jan. "Mijn schilderijen zijn m'n kinderen. Ik weet ook van elk schilderij waar het is, zelfs van schilderijen uit de jaren vijftig."

Het museum toont een overzicht van zijn zeegezichten. De zeeën van Cremer zijn geen kabbelende golfjes, maar woeste wateren waarin je als kijker kunt verdrinken. Cremer: "Ik ben een land- en zeeschilder. Ik schilder geen personen, want die verstoren allemaal." 

Een deel van de schilderijen heeft de zee bij Cape Cod, het schiereiland bij Boston, als onderwerp. "Ik kom daar graag in de winter. Ik hou van stilte, van eenzaamheid. Ik ben gek op regen en storm."

Alchemist

De schilderijen van Cremer zitten lekker in de verf. Het zit in een dikke lagen op het doek. Verder gebruikt hij zo'n beetje alles wat er voor handen is: zand, gips,  jute zakken.

Cremer ziet zichzelf als een oude alchemist. "Ik probeer alles met verf. Vroeger, toen ik in Parijs woonde, gebruikte ik ook paardenkeutels van straat."

Notitieboekje

Jan Cremer heeft, naar eigen zeggen, een fotografisch geheugen. Hij heeft maar een enkele pennenstreek nodig of een paar woorden om alle herinneringen boven te krijgen. Ter illustratie haalt hij een notitieboekje tevoorschijn. "Dit is mijn computer. Zo schrijf ik ook. Met een enkel zinnetje haal ik alles weer boven: ik ruik dan de geuren en hoor de geluiden. "  

Deze gave maakt het mogelijk om in zijn atelier in Italië schilderijen te maken over Cape Cod en in New York zijn bekende tulpenvelden te schilderen. "Het atelier is mijn cocon. Dan kan ik in hartje New York zitten of op het Franse platteland, dat maakt niets uit."

Dubbeltalent

Cremer verdeelt zijn tijd tussen schrijven en schilderen. Hij geeft toe dat het soms best lastig om over meerdere talenten te beschikken. "Het is een doem", verduidelijkt hij.

"Het is van ijsschots naar ijsschots springen. Ik moet alle twee dingen doen. Ik maak twaalf doeken per jaar. En dan ben ik met de dertiende of veertiende bezig en dan moet ik het afkappen, want dan moet ik gaan schrijven. Ik verdeel mijn tijd half over schilderen en half over schrijven. Als ik had gekozen voor schilderen of schrijven, had ik een veel rustiger leven gehad."