Crisisnoodopvang Schagen is een warm ontmoetingscentrum

Als je langsrijdt op de N241 langs Schagen Oost ziet de noodopvang eruit als een groot grijs-wit industrieel pand. De opvang is in razend tempo opgebouwd en draait nu bijna drie maanden. Eenmaal binnen ziet het er al veel vriendelijker uit met sfeerverlichting, zithoekjes, spreektafels, en meerdere tafeltennis- en tafelvoetbalsets. Ruime was-, kook-, woon- en slaapruimtes.

Biriyani

Er was veel weerstand vanuit de stad Schagen, vertelt medewerkster Luciënne Gaarthuis van het COA (Centraal Orgaan opvang Asielzoekers). Zij begeleidt de bewoners en leidt rond in de gloednieuwe opvang. "De buitenwereld ziet vooral beelden van Ter Apel. Begrijpelijk dat ze dat hier niet willen. Inmiddels krijgen we veel positieve reacties van buitenaf."

Luciënne laat graag de keuken zien waar de bewoners zelf kunnen koken. Hoewel het nog vroeg op de dag is, ruikt het al heerlijk in de enorme keuken van de opvang. Nadeem Bashir en zijn vrouw Uphrazia Mary uit Pakistan hebben een grote pan biriyani gemaakt, want hun zoon is jarig. Ze zijn gevlucht met hun drie kinderen, omdat ze als christenen niet meer veilig waren in het overwegend islamitische Karachi. "Hier zijn goede mensen en in Nederland voelen we ons veilig. Hier zorgen de mensen voor elkaar."

Tekst gaat door onder de foto

Uphrazia biedt een flink bord overheerlijk eten aan en een groot glas drinken. Ze is blij dat ze na ruim een jaar verblijf in Petten nu eindelijk zelf boodschappen kunnen doen en zelf kunnen koken. Hun droom is dat ze hier kunnen blijven en hun werk als verpleegkundigen kunnen voortzetten. Of een restaurant beginnen? Nadeem lacht hartelijk: "Nee, geen restaurant. Ook niet in de vrije tijd, want dat heb je niet met drie kinderen."

'Hoe gaat het met u?'

Nadeem en Uphrazia nodigen uit naar hun kamer te komen. Eén voor één komen de kinderen even om de hoek van de deur kijken. "Kom, kom," zegt Abigail. Er hangen slingers in de kamer. De kinderen Abigail (6). Daryl (9) en Damian (11) gaan al naar school en spreken zelfs als redelijk Nederlands. De jarige Damian, vandaag dus 11 geworden, vraagt in mooi Nederlands hoe het gaat. Daarna wordt het toch wat lastig, maar hij kijkt trots en lacht. 

Nadeem: "We willen een betere toekomst voor onze kinderen." Het is ruim tien maanden geleden dat ze een gesprek hadden met de IND, vertelt Uphrazia:  "Dat maakt ons soms depressief, maar we geloven in God en weten dat hij ons op weg zal helpen." 

Tekst gaat door onder de foto

Er is natuurlijk wel wat veranderd met aantreden van de nieuwe regering, vertelt Majelle Slenters, vestigingsmanager van het COA in Schagen. De Spreidingswet die eerder dit jaar is aangenomen door het vorige kabinet wordt mogelijk ingetrokken. Het verplicht gemeenten asielzoekers op te vangen. "Het is een zorgelijke situatie. Er zijn nu gemeenten die pas op de plaats maken. In Schagen, in Hollands Kroon en Opmeer en Heiloo zijn ze positiever."

Waar?

De crisisnoodopvang in Schagen mag maximaal één jaar blijven staan is afgesproken met de provincie Noord-Holland. Dat heeft onder meer te maken met de beschermde status van het gebied. "Als het zo blijft moeten we in november al zoeken naar een nieuwe locatie. De vraag is dan altijd: Waar? We hebben net weer een piek gehad en we hebben iedereen goed op kunnen vangen. Er is weinig doorstroming en het is echt feest als iemand hier een huis krijgt."

Tekst gaat door onder de foto

Gerammel met kopjes, een pak koekjes gaat open. In de grote ontmoetingsruimte is een hoek ingericht voor een koffietafel. Elke week komen bewoners van binnen en buiten de noodopvang bij elkaar om kennis te maken en om bij te praten. Jan Bussink uit Schagen is er voor het eerst. Hij woont aan de overkant en komt vaak langs de opvang als hij hardloopt. "Ik ben ook import hoor. Ik kom uit de Achterhoek", lacht hij. "Ik snap de mensen wel. Als er oorlog zou zijn zou ik ook zeggen: Wegwezen."

Jan Bussink overweegt vrijwilligerswerk te doen in de opvang: "Het ziet er gezelliger uit dan van buiten moet ik zeggen." Dat klinkt veelbelovend vindt Luciënne Gaarthuis van COA. "Meld je aan! We hebben nog maar acht mogelijke vrijwilligers. Je kunt activiteiten binnen of buiten de opvang organiseren. Een wandeltocht bijvoorbeeld. Maar kom eerst even de sfeer proeven en kijk wat je kunt of wilt doen."

Tekst gaat door onder de foto

Luciënne Gaarthuis loopt ontspannen rond in de opvang. Geregeld komt er geluid uit de portofoon die ze bij haar draagt. Of er wordt iemand gezocht of er is assistentie nodig. Luciënne wordt de hele tijd begroet door bewoners en er worden grapjes gemaakt: "Ik merk heel veel humor en natuurlijk is er ook wel rottigheid." 

Zelf is ze gestopt met vertellen dat ze dit werk doet. "Ik heb geen zin meer in oeverloze discussies over vragen of het nou gevaarlijk is als vrouw in een asielzoekerscentrum. Ik vind het heerlijk al die culturen en achtergronden van de mensen hier."

"Het is ook verdrietig," vervolgt Luciënne als ze rondkijkt en de mensen ziet lopen. "Ze hebben dezelfde dromen en passies. Je kunt het ze niet aanrekenen dat ze vluchten. Dat is het systeem dat het mogelijk maakt." 

Tekst gaat door onder de foto

Als een man schuin oversteekt door de ontmoetingsruimte steekt Luciënne haar hand op. "Dat is een kunstenaar uit Syrië." Het gaat om Ahmad Soufi. Hij gaf les in drama en cinema op de universiteit in Damascus en moest vluchten vanwege kritiek op de regering. "Ik heb dertien jaar in oorlog geleefd. Het was een hel. Ik werd voortdurend door de politie in de gaten gehouden en onder druk gezet."

Van Gogh

Na een expositie eerder dit jaar in Polen is Ahmad naar Nederland gevlucht. "Ik kan niet meer terug naar Syrië, want daar vrees ik voor mijn leven." Hier in Nederland voelt hij zich veilig, maar hij weet niet wat de plannen van de huidige regering voor hem gaan betekenen. Het liefst wil hij blijven: "Dit is het land van Van Gogh, Rembrandt en Vermeer, maar het is wel wachten en wachten." Daarom tekent en schildert Ahmad boeken en doeken vol in de opvang. 

"Het lijkt verloren tijd al dat wachten, bijna uitzichtloos, maar ik wil het op een goede manier gebruiken. De tekeningen zijn voor mij het begin van heel nieuwe projecten." Misschien is er in Schagen ruimte voor Ahmad om te exposeren in Schagen. "Heel graag. Wie weet?"