Ga naar Content

'Vergeten' verzetsheld Truus Wijsmuller: de Schindler van Alkmaar?

In Alkmaar kennen ze verzetsheld Truus Wijsmuller wel, maar de rest van Nederland nog niet. De Alkmaarse heeft in de Tweede Wereldoorlog tienduizend kinderen gered. Truus Wijsmuller kwam gisteravond tijdens het NPO-programma Zomergasten ter sprake, toen interviewgast Eric van der Burg aandacht schonk aan haar verhaal. Een mooie opening, ziet stichting Tante Truus, die graag wil dat meer mensen het verhaal kennen.

Standbeeld Tante Truus op de Gewelfde Stenenbrug - Foto: Marco Schilpp

Toen Tweede Kamerlid Eric van der Burg gisteravond als gast aanschoof bij Zomergasten was het thema van de avond: verantwoordelijkheid nemen en opstaan voor mensen die dat zelf niet kunnen. Hij toonde een fragment uit de documentaire over Truus Wijsmuller, een Alkmaarse verzetsheld die tienduizenden kinderen heeft gered.  

Het verhaal over Wijsmuller is volgens Van der Burg onderbelicht en maar weinig mensen kennen het echt goed. Het meest bekende voorbeeld is Oskar Schindler, die tijdens de oorlog veel joden heeft gered. De film Schindler's List werd, mede dankzij regisseur Spielberg, een ware blockbuster. Daarmee kreeg hij wereldwijde naamsbekendheid, die verzetsheld en activist Truus Wijsmuller nog niet heeft verworven.  

Meer naamsbekendheid voor Truus

Aan die naamsbekendheid wordt bij stichting Tante Truus hard gewerkt. De Alkmaarse stichting is in 2020 in het leven geroepen, nadat het verhaal over Truus in 2015 in het tijdschrift van de Historische Vereniging van Alkmaar terechtkwam. Toen ontstond de interesse voor meer erkenning en educatie over de verzetsheld. 

Leen Spaans is voorzitter van stichting Tante Truus en heeft gisteravond ook gekeken naar het interview met het VVD-Kamerlid. De stichting heeft na de uitzending onmiddellijk contact gezocht met Van der Burg. "Een samenwerking zou leuk zijn. We zouden hem hier alles willen laten zien, zodat hij weet dat we hard bezig zijn het verhaal van Truus te vertellen."

Tienduizend kinderen gered 

En dat verhaal is bijzonder. De Alkmaarse heeft, nog voor de oorlog in Nederland uitbrak, onderhandeld met de Duitse officier Adolf Eichmann. Zo konden 600 kinderen tussen de 2 en 16 jaar op zogenoemd kindertransport werden gezet richting Engeland.

Daar bleef het niet bij. Tijdens de hongerwinter van 1945 heeft Truus stiekem eten rondgebracht in de Amsterdamse Apollobuurt. Na de oorlog zette ze zich als activist hard in voor de transgemeenschap en werd raadslid bij de gemeente Amsterdam. De verzetsheld is voor haar goede daden en werk bij de gemeente geëerd met een standbeeld op het Bachplein. 

Pop-up museum in Alkmaar

De stichting heeft een pop-up museum ontwikkeld, die al op meerdere plekken in de regio Alkmaar is opgezet. Daarnaast geeft de stichting regelmatig lezingen. Onlangs waren er drie balletvoorstellingen over het leven van Truus. "We zouden ook graag de biografie van Truus, Geen tijd voor tranen (1961 uitgebracht, red), opnieuw willen uitbrengen. Maar daarvoor moeten we eerst nog wachten tot het boek rechtenvrij is", vertelt Spaans. Het doorvertellen van het verhaal van Truus komt eigenlijk pas net op gang, concludeert de stichtingvoorzitter.

Vanavond wordt de documentaire De kinderen van Truus vertoond bij NPO Extra, een film waar makers Jessica van Tijn en Pamela Sturhoofd jarenlang onderzoek voor hebben gedaan. 

Kijk hier de video over het pop-up museum van Truus Wijsmuller in Alkmaar. 

Truus Wijsmuller Museum - NH Nieuws

Lees ook