Explosies IJmuiden lijken verleden tijd, eerste verdachten vandaag voor de rechter

Lydia en een buurvrouw die liever niet bij naam genoemd wordt, lopen voor het weekend met volle boodschappentassen vanuit de Vomar op het Kennemerplein richting hun huizen in de Kennemerlaan. De 'begin-vijftigers' nemen de tijd voor hun korte wandeling, want de zon schijnt.

Lydia: "Of we ons inmiddels weer veilig voelen in IJmuiden? Ik heb me nooit onveilig gevoeld, wat jij?" De buurvrouw schudt nee. Haar korte krullen schudden mee. "Dat niet. Maar nu je het zegt: ik ben wel heel blij dat je niet meer om de haverklap hoort van een explosie hier en een bom daar."

Twee mannen, een Haarlemmer (22) en een Heemstedenaar (19), nemen deze ochtend plaats in het beklaagdenbankje. Ze zouden op 24 februari een explosief hebben laten afgaan bij Pizza Kitchen aan de Kennemerlaan in IJmuiden. Vier dagen later zouden ze een deurmat bij een voordeur aan de De Noostraat in brand hebben gezet, nadat die was bedropen met benzine.

Het zijn maar twee van de ruim dertig geweldsincidenten in de IJmuidense drugsstrijd die eind vorig jaar losbarstte toen verschillende dealers hun territorium probeerden veilig te stellen. Er waren explosies, beschietingen en vecht- of steekpartijen op straat.

Dat er inmiddels verdachten voor de rechter verschijnen, dat wisten de IJmuidense buurvrouwen niet. Maar het stemt ze tevreden. "Heel goed. We denken altijd dat dat soort gasten toch niet gepakt worden. Ze mogen een flinke straf krijgen, wat mij betreft."

Veiligheidsrisicogebied

'Hun' Kennemerlaan en De Noostraat waren twee van de hotspots in de drugsstrijd van bijna een jaar geleden. Op 8 december was er in de De Noostraat ook al een vuurwerkexplosie. En aan de Kennemerlaan zit tegenover Pizza Kitchen de Marbella Lounge. Op 3 januari hing daar een explosief aan de deur. Dat ging toen niet af, maar toch sloot burgemeester Dales van Velsen de lounge.

Het aantal geweldsincidenten in IJmuiden stapelde zich zo snel op dat burgemeester Frank Dales van Velsen eind januari een zware maatregel nam: hij riep bijna de hele de stad uit tot veiligheidsrisicogebied. Bij verdachte situaties krijgt de politie dan sneller toestemming om te fouilleren. 

Toeval of niet: de Haarlemmer en Heemstedenaar staan terecht voor misdaden die na het invoeren van de maatregel zijn begaan. De twee zijn trouwens niet de enige verdachten in hun zaak: ook drie andere mannen en een vrouw uit IJmuiden zouden ermee te maken hebben. Ze werden allemaal in juni en juli gearresteerd.

De vier IJmuidense verdachten hoeven niet naar de rechtbank voor een inleidende zitting: zij mogen de inhoudelijke rechtszaak in vrijheid afwachten. Zo'n zitting is alleen voor verdachten die in voorarrest zitten. 

"Die vier IJmuidenaren lopen gewoon hier vrij rond?" vraagt Lydia, om zich heen spiedend. Maar echt geschrokken lijkt ze niet. "Maar ze zijn nog wel verdachten... dan houden ze zich vast koest."

NH streek in januari drie dagen neer in IJmuiden om de inwoners, burgemeester en politie te interviewen over geweldsincidenten, de maatregelen en de sfeer in de stad. Bekijk hier de compilatie.