"Texel is een fijn en veilig fietseiland." Dat zegt gemeente Texel als reactie op een onderzoek van Independer. De Nederlandse vergelijkingssite zegt dat het eiland in de top drie staat van gemeenten waar de meeste fietsongevallen plaatsvinden. "Nu lijkt het erop alsof de infrastructuur op Texel een chaos is. Ik hoop dat mensen snappen dat dit niet zo is", zegt VVV-directeur Frank Spooren.
Voor het onderzoek baseerde Independer zich op data van Rijkswaterstaat, politie en verzekeraars. De gemeente, VVV en bewoners op Texel herkennen zich niet in deze uitkomsten en zijn behoorlijk ontstemd over de resultaten.
De gemeente Texel heeft de laatste jaren juist fors geïnvesteerd in verbetering van het fietspadennetwerk. De oude fietspaden van Staatsbosbeheer zijn door de gemeente overgenomen en voor tientallen miljoenen euro's vernieuwd. En juist daarom zijn voor de gemeente de druiven zuur als het moet vernemen dat het eiland er niet zo positief op staat bij het onderzoek.
Juiste perspectief
Nummer 1 in die lijst is Leiden met 29,3 fietsongevallen per 10.000 inwoners. Nummer 2 is Wassenaar en Texel volgt met stip op plek 3 met 27,8 fietsongevallen per 10.000 inwoners.
"Het is belangrijk om de getallen in het juiste perspectief te zien", zo laat de gemeente desgevraagd weten. Texel kende (volgens onderzoek Independer) in 2022 in totaal 38 fietsongevallen. Een vergelijking met de omliggende gemeenten: Den Helder kende in dat jaar 68 fietsongevallen, Hollands Kroon 21 en Schagen 49.
Wat namelijk niet in het onderzoek wordt genoemd is het aantal van 1 miljoen toeristen dat jaarlijks het eiland bezoekt. "Het gaat dan om mensen die minimaal een overnachting op het eiland hebben, dagjesmensen zijn hierin niet meegeteld", aldus de gemeente.
"Een groot deel van deze bezoekers fietsen en veroorzaken ook een deel van die 38 fietsongelukken. Als we dit aantal bezoekers meenemen in de rekensom dan komt er een beduidend lager aantal fietsongelukken uit. Daarmee kunnen we concluderen dat ondanks de vele fietsers op Texel, er in verhouding weinig fietsongelukken gebeuren."
Ook VVV-directeur Frank Spooren deelt die mening en is niet te spreken over het onderzoek. "Waar ze natuurlijk naar hadden moeten kijken is naar het aantal gebruikers van de fietsinfrastructuur op Texel", zegt hij. "En dat is natuurlijk veel meer dan bij een gemiddelde gemeente in Nederland. Daarmee vind ik het onderzoek ook niet in lijn met de realiteit."
"Eigenlijk vind ik het heel slecht dat het op deze manier is ingestoken. Ik snap dat het moeilijk is te onderzoeken. Dan hebben ze dus gekeken naar het aantal van 10.000 inwoners. Ja, zo kan ik er nog wel een paar bedenken."
Rijwielondernemer John Betsema uit Oudeschild verhuurt en verkoopt fietsen. Daarnaast rijdt hij zelf ook een paar keer per week met zijn racefiets of mountainbike met een groepje over Texel. "Deze publiciteit is voor het eiland een hele slechte reclame", zegt hij.
De sportfietser traint zelf meestal in de vroege ochtenduren. "Voor half tien moet je al onder de duinen geweest zijn. Daarna moeten je er vanwege de drukte niet meer komen." Betsema traint altijd in een groep. "We rijden altijd achter elkaar", zegt hij. "Maar niet iedereen doet dat. Bij een echtpaar rijdt de man meestal aan de buitenkant en veroorzaakt voor de tegenligger problemen."
"Bijna tachtig procent van de huurfietsen die hier weer worden ingeleverd staan op standje 'turbo'"
De rijwielondernemer vindt dat niet iedereen even veilig en stabiel op de fiets zit. "Door een verkeerde houding", zegt hij. "Mensen zitten te ver naar achteren, waardoor er geen druk op het voorwiel is. Als ze een bocht nemen, dan vliegen ze eruit of gaan onderuit."
Ook weten klanten niet goed om te gaan met elektrische fietsen. "Bijna tachtig procent van de huurfietsen die hier weer worden ingeleverd staan op standje 'turbo'. Dat betekent ze met volle snelheid het dorp binnenrijden." Ze raken dan de macht over het stuur kwijt. "Dan heb je ook snel een aanrijding. We krijgen daardoor ook veel schadefietsen binnen van particulieren."
Een toerist die met zijn zeilboot in Oudeschild is aangemeerd geeft in de winkel aan dat het op Texel veilig fietsen is. "Prachtige fietspaden hier", zegt hij. "Alleen het Skillepaadje (bij Oudeschild, red) is een beetje smal. Als je op Vlieland bent, is het veel smaller en dus ook gevaarlijker."
Geliefd eiland
Voorzitter van de Wielervereniging Niels Jimmink geeft aan dat wielrenners een prachtig netwerk hebben om te trainen. "Met de aanleg van de nieuwe fietspaden is het een stuk verbeterd", zegt hij.
"Texel is een geliefd eiland om te fietsen. Mensen hebben hier de tijd en trekken er ook echt met de fiets op uit. Het is op het eiland juist veiliger geworden met de nieuwe fietspaden. En de wielrenners rijden meestal over de brede wegen langs de oostkant van het eiland. Dan moet je niet hard gaat fietsen op de drukke fietspaden. Dat geeft problemen."
Hoe positief de fietsers en Texelaars zelf ook zijn, de uitslag van het onderzoek van Independer heeft ook (landelijke) media-aandacht getrokken. "We zijn ook aan het kijken of we met de partij die dit heeft gedaan iets kunnen doen", zegt Frank Spooren. De VVV-directeur stelt dan voor om de cijfers tegen een juiste achtergrond te presenteren.
"Wij willen eerst meten wat hiervan de impact is geweest. We moeten nooit paniekvoetbal spelen, maar eerst kijken naar de feiten. Dan kunnen we vaststellen of we nog een serieuze campagne moeten doen."
"Een herhaling van dit soort incidenten schaadt wel je imago"
Wat dat betreft, heeft Texel volgens Spooren de laatste tijd niet veel positieve publiciteit gehad. Integendeel zelfs, het eiland haalde de laatste weken meer negatief de nieuwskoppen. De VVV-directeur doelt daarmee op de publiciteit dat het op Texel te druk zou zijn. Daarna kwam de discussie over PFAS in zeeschuim en zwemwater. Men wilde graag weten of het op Texel veilig was om te zwemmen, of om door het zeeschuim te lopen.
"En dan nu dit", zegt Spooren. "Een herhaling van dit soort incidenten schaadt wel je imago. Wij zijn voor 2025 wel van voornemens om ons promotieverhaal daarop af te stemmen. De gast die nog nooit op Texel is geweest, wordt echt wel beïnvloed door dit soort uitingen. Het zijn allemaal negatieve berichten die best wel stevig zijn. "