Waar boekhandelaren en lezend Nederland al langer voor vreesden, wordt werkelijkheid. Gelekte begrotingsplannen bevestigen dat de btw op boeken in de toekomst van 9 naar 21 procent zal stijgen. Lezers reageren vol onbegrip: "Dat is natuurlijk krankzinnig, want ik vind dat cultuur toegankelijk moet zijn voor iedereen."
Reacties op de geplande btw-verhoging van lezers in Amsterdam en Schagen - NH Nieuws
Een paar maanden geleden ging NH al langs bij Boekhandel Hoogstins op de Kinkerstraat in Amsterdam. Toen was boekhandelaar Sjoerd Hoogstins er nog niet van overtuigd dat de invoering van de btw-verhoging echt zou gaan plaatsvinden. Inmiddels lijkt het besef in te dalen. Waar hij zich het meeste zorgen over maakt? "Niet over de winkel zelf, eerder over het literaire landschap." Hij is bang dat kleinere onderwerpen in de literatuur geen aandacht meer krijgen.
Ontevreden maar niet ontmoedigd
Onder klanten in de Amsterdamse boekhandel is de onvrede over de toekomstige btw-stijging groot. "Ik denk dat boeken lezen hartstikke belangrijk is. Dat duurder maken, lijkt me gewoon geen goede keuze", zegt Saskia van der Meulen, die voor haar dochter een boek aan het uitzoeken is. "Super zonde", noemt Luc van Veen het. "Ik denk dat de beschikbaarheid van boeken voor iedereen heel belangrijk is."
Ook bij Boekhandel Plukker in Schagen zijn klanten ontevreden over de belastingplannen van het nieuwe kabinet. Voor Wilberd Timmers kwam de btw-stijging op boeken als een grote verrassing: "Ik had het van hun helemaal niet verwacht, de cultuursector zo aanpakken." Hij zegt tot nu toe erg teleurgesteld te zijn in de regeringspartijen.
Toch lijkt zowel de lezer uit Amsterdam als uit Schagen bereid te zijn om meer te betalen in de toekomst. "Ik vind het zo belangrijk om te lezen, dat het me niet zoveel uit zou maken", vertelt Saskia. Ook Wilberd blijft nieuwe boeken kopen: "Het is heel goed voor een mens om zich in te leven in het verhaal van een ander."
Lezers zoeken naar alternatieven
Joke Bakx uit Schagen kijkt rond bij de prentenboeken. "Ik koop veel boeken voor mijn kleinkinderen, maar dat zal wel wat minder worden", reageert ze op de vraag of de prijsstijging haar koopgedrag gaat beïnvloeden. Om toch boeken te blijven kopen, zegt ze in het vervolg vaker naar rommelmarkten en tweedehandswinkels te gaan.
De Amsterdamse boekhandelaar Hoogstins merkt dat meer mensen hun boeken online kopen. Vooral jongeren bestellen steeds vaker Engelse boeken, omdat die betaalbaarder zijn. "Daar kan je gewoon niet tegen opboksen", vertelt hij. De ondernemer vreest dat lezers daardoor minder snel naar Nederlandstalige literatuur zullen grijpen.