Het eerste jaar van Stichting Onderzoek Maritieme Vermisten, die op verzoek van families op zoek gaat naar verdwenen viskotters, heeft veel opgeleverd. In ruim één jaar heeft de stichting de families van bemanningsleden van vier verloren vissersboten kunnen informeren over het lot van hun geliefden, na jaren van onzekerheid en verdriet. "Dit is een waanzinnig succes", aldus voorzitter Cees Meeldijk.
De zeebodem herbergt vele treurige verhalen van viskotters die nooit meer terugkeerden, zoals dat van de UK58. Een Urker viskotter die 58 jaar geleden, met vijf bemanningsleden aan boord, verdween op zee. Door de onwetendheid blijven nabestaanden zitten met veel vragen, maar sinds het ontstaan van Stichting Onderzoek Maritieme Vermisten kunnen steeds meer families rekenen op antwoorden.
Na de UK154, HD108 en TX26 is de UK58 is alweer de vierde case die de stichting, die ruim een jaar bestaat, op heeft weten te lossen. De viskotter is door wrakduikers op de Noordzee, op zo'n vier uur varen ten noordwesten van Terschelling, geïdentificeerd. En dat is voor voorzitter Cees Meeldijk heel bijzonder. "Het is zo absurd dat dit allemaal is gelukt, ongelooflijk."
'Speld in hooiberg'
Er komt namelijk veel werk bij kijken om een gezonken viskotter in Noordzee te kunnen vinden. De zee is niet alleen immens groot, er liggen wel duizenden wrakken op de bodem. "Je bent op zoek naar een speld in een hooiberg en de truc is om die hooiberg zo klein mogelijk te maken", vertelt Cees.
De stichting is soms wel maanden bezig om genoeg bruikbare informatie te vinden die leidt naar een mogelijke positie van een wrak. "Je gaat informatie verzamelen bij de families, de visserijgemeenschap, bij instanties, gaat de archieven in, praat met lokale historici en hebt natuurlijk wrakduikers nodig die het potentiële wrak gaan onderzoeken", vertelt Cees. "Dus daar gaat gigantisch veel werk in zitten."
Tekst gaat door onder de foto.
Dat gaat de stichting tot nu toe erg goed af. Het geheim voor dit succes is volgens Meeldijk simpel: "Samenwerken. Iedereen wil helpen. Ik noem het maar puzzelstukjes. Iedereen draagt bij met een puzzelstukje en daardoor lossen we de puzzel steeds op. We doen het samen, en dat is heel mooi."
In het geval van de UK58 kwam de gouden tip die leidde naar het wrak uit het Nationaal Archief in Den Haag. "In het Nationaal Archief vonden wij een positie die schipper Jacob Rasch van de UK58 net voor de ramp had doorgegeven aan een andere visser." Vlak bij deze positie lag een nog onbekend wrak dat qua lengte overeenkwam met die van de UK58. Wrakduikers van Wrakduikteam Zeester zijn naar het wrak gegaan en dankzij onderwaterbeelden heeft Cees kunnen vaststellen dat het de UK58 is.
Verdriet
Cees weet uit ervaring dat het brengen van verlossende nieuws veel emoties bij nabestaanden oproept. Dit bleek afgelopen week opnieuw het geval toen de families van de bemanningsleden van de UK58 werden geïnformeerd. "Dat was wel heel heftig. Er was een enorme ontlading. Er kwam heel veel emotie bij kijken."
Bijzonder aangrijpend was de reactie van een zus van een bemanningslid. Cees herinnert zich haar woorden: "Dat vraagteken dat je altijd had, is nu een punt geworden."
Tekst gaat door onder de foto.
Cees kijkt terug op een bijzonder eerste jaar van de stichting. "Het is veel meer dan ik ooit had verwacht. Ik dacht, als ik één kotter per jaar vind dan vind ik het al heel mooi", vertelt hij. "Je vindt niet die mensen terug, maar wel hun laatste vermissingsplek."
Hoewel er dit jaar waarschijnlijk niet meer gedoken gaat worden op nieuwe wrakken, zit de stichting niet stil. "We zijn bezig met nog vier expedities, waaronder de WR6." Naar de WR6 is al meerdere keren gezocht, maar nog zonder resultaat.
NH heeft de zoektocht naar de Texelse viskotter TX26 van begin tot eind vastgelegd. Later dit jaar verschijnt een documentaire over deze bijzondere zoektocht.