Texelse bioboer moet door vele regeltjes noodgedwongen stoppen met bedrijf

Een jaar nadat Texelaar Marco Vlaming (53) de landelijke subsidie gebruikte om te stoppen met zijn boerenbedrijf, kijkt hij met de Texelse Courant terug op zijn carrière als bioboer. Hij is teleurgesteld in de overheid, die volgens hem op papier wel zegt de biologische veehouderij te willen steunen, maar dit in de praktijk niet genoeg doet. Ook de houding van de consument stelt hem teleur. "De verandering begint bij onszelf. We moeten het samen doen."

Sprong in het diepe 

In 2015 besloot Vlaming zijn bedrijf te verplaatsen van De Bol bij Oosterend naar Spang bij De Waal en over te stappen op biologische melkveehouderij. Een bewuste keuze: "Op de Bol hadden we veel last van rotganzen. Daardoor werd het steeds moeilijker om genoeg gras te verbouwen voor mijn vee."

In het voorjaar van 2017 waagde hij de overstap naar biologische veehouderij, iets waar hij al langer interesse in had. Het was een sprong in het diepe, maar hij bleef positief. Biologisch eten en drinken werd steeds populairder en meer consumenten stonden open voor natuurlijker geproduceerd voedsel. Nu, bijna tien jaar later, is hij toch teleurgesteld.

Ondertussen had Vlaming al flink geïnvesteerd, onder andere in een nieuwe stal. In deze stal werd de mest en urine van zijn melkkoeien gescheiden met een kunststofvloer, die de urine doorliet. Een robot haalde daarna de mest op, wat zorgde voor minder stikstofuitstoot. De stal gaf de dieren ook meer ruimte voor natuurlijk gedrag.

Er was veel interesse voor Vlamings moderne biologische boerenbedrijf, van binnen- en buitenland. Zo deed de Wageningen Universiteit onderzoek naar het gedrag van zijn koeien en kwamen er vakgenoten over uit Slovenië die wilden zien hoe de stal in de praktijk werkte. Onderdeel van de bedrijfsvoering was dat de dieren zo veel mogelijk buiten waren. Het jongvee liep gemiddeld zelfs twee maanden per jaar langer in de wei.

Gevolg was dat veel mensen even bleven staan om naar de koeien te kijken. Dat had voor- en nadelen: zo kon hij goodwill kweken bij het publiek, maar er waren soms ook mensen die dachten dat de dieren niet goed werden behandeld. Als er bijvoorbeeld een kreupele koe liep, namen ze vaak direct contact op met de instanties. "In plaats van uitleg aan mij te vragen, stuurden ze hun filmpjes gelijk door naar de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit. De moderne samenleving staat al verder van de landbouw af, lijkt het wel."

Tegenvallers

Maar er waren meer tegenvallers. Zo kreeg Vlaming toch geen subsidie voor zijn nieuwe stal, omdat die niet vernieuwend genoeg zou zijn. Er volgden boetes omdat hij te veel fosfaat produceerde: hij vocht de uitspraak aan, maar kreeg keer op keer ongelijk van de rechter. Verder kwam hij onder verscherpt toezicht te staan van brancheorganisatie Skal Biocontrole.

Vlaming gebruikte gemalen riet uit de sloten om in de stal uit te strooien, maar bij een onaangekondigde controle bleek de vloer schoon te zijn. "De robot had het strooisel net afgevoerd, maar nog geen kans gehad nieuw riet uit te strooien. Dat zou even later alsnog gebeuren, maar daar hadden ze geen boodschap aan. Ik kreeg een streepje achter mijn naam en steeds frequentere controles."

Als hij ook nog te maken krijgt met ganzen die zijn grasland leegvreten en hij de schade niet krijgt vergoed, is voor hem de maat vol. "In het najaar moest ik extra klaver en gras oogsten, als voer voor in de winterperiode. Goed eten voor de koeien en het neemt veel stikstof op. Helaas vinden de ganzen het ook lekker. Dat kun je die vogels niet kwalijk nemen, maar ik vind: als de maatschappij wil dat ze niet meer worden afgeschoten, dan moet de maatschappij ook zorgen voor een volledige vergoeding voor geleden schade."

Al zijn koeien zijn inmiddels verkocht en dit najaar worden de stallen gesloopt. Ook zijn land zal worden verkocht. Vlaming heeft besloten nu heel iets anders te gaan doen. Hij hoopt te worden aangenomen bij Defensie, voor een baan in de beveiliging en bewaking.

In 2020 ging NH voor het programma 'Onze man op Texel' nog langs bij Marco Vlaming: