Vredesoptocht door Haarlemse binnenstad: "Ik had niet verwacht dat ik zoiets nog zou doen"

Je moet op één van de laatste zomerse namiddagen van het jaar wel extra moeite doen om je druk te maken over het leed in de wereld. In het zonovergoten Frederikspark hangen deze vrijdag her en der plukjes Haarlemmers in het gras. Beetje ontspannen, beetje kletsen. Het leven is goed, denk je al snel.

Maar de plicht roept voor de groep mensen die rond 16.30 uur het grasveld oploopt. Sommigen van hen hebben een geel hesje aan, anderen hebben een spandoek mee. Veel kennen elkaar al. Ze begroeten elkaar en vragen zich hardop af of er nog veel anderen komen.

Vergunning voor 500 mensen

"Volgens de vergunning mogen we met wel 500 mensen op pad", vertelt Joris Obdam. "Ik vind het heel moeilijk in te schatten hoeveel mensen er komen. Ik heb niet te hoge verwachtingen. Ik ben blij met elke persoon die zich meldt."

Tekst gaat door onder de foto 

Obdam is projectleider bij Antonius, een vrijwilligersorganisatie die zich inzet voor kwetsbare Haarlemmers én voor vrede. Samen met andere Haarlemse organisaties en PAX Nederland organiseert Antonius jaarlijks de Haarlemse Vredesweek, met onder meer workshops en optredens. Nieuw element is dit jaar de Vredesoptocht, die op vrijdagmiddag van het Frederikspark naar de Grote Markt voert.

Voor het startsein wordt gegeven, proberen enkele goedgemutste en vriendelijke vrijwilligers nog extra deelnemers te strikken in het park. Hun geheime wapen: een bolletje ijs. Of liever gezegd: een bon voor een bolletje ijs. De tocht gaat langs een bekende ijssalon in de Grote Houtstraat, waar de deelnemers een gratis bolletje mogen halen. Het overtuigt de parkgangers niet.

Moeilijke tijd

De tocht gaat van start met 50 tot 60 deelnemers, waarvan het overgrote deel ouder dan 50 jaar is. Zo ook Lia en Ida, uit Beverwijk en IJmuiden. "Er zal altijd een vredesbeweging zijn", weet Ida. "Wij zijn er al 40 jaar bij betrokken. Vroeger demonstreerden wij ook al. Maar het is nu wel een moeilijke tijd. We leven in tijden van oorlog en herbewapening."

Tekst gaat door onder de foto 

Juist die actuele omstandigheden - oorlog in Oekraïne, oorlog in Gaza - heeft ook mensen naar de mars gelokt die normaal gesproken niet snel demonstreren. Zoals Antoinette uit Haarlem. "Ik had eigenlijk niet verwacht dat ik nog zoiets zou doen", zegt ze al wandelend over het Houtplein. "De gebeurtenissen in Oekraïne hebben voor mij echt iets veranderd. Je wil toch íets doen."

Weinig jongeren

Antoinette is vrijwilliger bij Haarlem4Ukraine. Haar dochter hielp mee bij een benefietavond voor Oekraïne in het Patronaat. Die kreeg Antoinette echter niet mee naar de Vredesoptocht. "Dat vind ik wel jammer, dat er zo weinig jongeren meedoen. Het zou goed zijn als dit soort initiatieven breder worden gedragen en zichtbaarder worden."

Veelzeggend is dat de enige politieke uiting is van een partij die al lang ter ziele is. Het gaat om de iconische campagneposter van de PSP met de blote vrouw in een weiland. Een deelnemer draagt die mee, op een houten bord. De organisatie had in de aankondiging van de Vredesoptocht gevraagd om geen politieke uitingen mee te nemen. 

Tekst gaat door onder de foto 

"Dat vind ik wel prettig", zegt Antoinette over het apolitieke karakter van de tocht. "Dan voel ik mij toch wat minder bezwaard om mee te lopen." De borden en vlaggen die hier worden meegedragen bevatten korte, maar krachtige boodschappen: 'vrede', 'peace', 'niet mijn oorlog' en 'world peace is possible'.

Gezonde motivatie

Jos uit Haarlem heeft geen bord of vlag in zijn hand, maar zijn eigen fiets. Nu de stoet op de Grote Markt is aangekomen en warm is onthaald door het Haarlems Straatorkest, kan hij makkelijk weer naar huis. Hij heeft meegelopen uit gezonde motivatie, maar ook uit frustratie. "Het is goed beschouwd een klein groepje mensen dat het voor een grote groep verpest in de wereld. Door mee te lopen, kan ik nog iets met die negatieve energie."

"We hadden hier eigenlijk met tien keer zoveel mensen moeten staan", zegt Jos op de Grote Markt. Achter hem zitten de terrassen vol. Die mensen hebben vooralsnog minder last van negatieve energie.