Helderse Zetta bleef maar net uit handen van de Duitsers: "Oorlog van nu laat me alles herbeleven"

In Schagen lukt het Zetta om met haar moeder uit handen te blijven van de Duitsers. Bij de tweede man van Zetta haar moeder, die niet Joods was, waren de twee veilig. "Maar ik weet zeker dat dat in Amsterdam niet zo zou zijn geweest", aldus Van der Heiden. 

Het is voor beiden geen fijne tijd, maar ze krijgen pas na de bevrijding te horen wat de echte reden was voor het onderduiken. "Wij dachten dat dat moest omdat we anders moesten gaan werken in Duitsland", vertelt Zetta. En dat wilde de familie niet. 

Bijna iedereen van Zetta's familie moest gaan 'werken' in Duitsland. Zetta had al die tijd geloofd dat ze op den duur weer terug zouden komen. "En dat is niet gebeurd." Terwijl Nederland feest viert door de bevrijding, breekt er voor Zetta haar moeder een vreselijke tijd aan. Ze heeft nooit meer afscheid kunnen nemen van haar familie. 

Herdenken

Zetta is veertien als ze weer een normaal leven kan leiden. Ze gaat eindelijk weer naar school en spreekt weer af met vrienden en vriendinnen. "Ik had de jongens ook al in m'n hoofd", grapt ze. Maar ondanks haar fijne leven, blijft de oorlog een belangrijk en ook pijnlijk hoofdstuk in haar leven. Elk jaar staat ze dan op 4 mei ook stil bij iedereen die zij is verloren. "Dat mag ook nooit weggaan", vindt ze, "maar het blijft een rotdag." 

Oekraïne

Zetta heeft na de oorlog een fijn leven opgebouwd en is tot op de dag van vandaag erg gelukkig. Haar verleden kan ze voor een groot deel achter zich laten.

Maar sinds de oorlog in Oekraïne komen steeds meer herinneringen van vroeger bij haar naar boven. "Ik ben er de eerste paar dagen doodziek van geweest", zegt Zetta. "Nu kijk ik haast niet meer, op een gegeven moment kan ik het niet meer aan."