Moderne doodskisten en milkshakebekers, ode aan Alkmaars Ontzet in de Grote Kerk

"Als ik op de vloer ga liggen, dan kan ik misschien contact maken met de overledenen die hieronder liggen." Kunstenaar Folkert de Jong voegt woord bij daad en strekt zich uit op de vloer van de Grote Kerk in Alkmaar.

Het levert een ongewoon plaatje op: een springlevende man in spijkerbroek en T-shirt, liggend op een grafsteen in de kerk. De kunstenaar laat zien waar hij zijn inspiratie voor de tentoonstelling Dutch Mechanisms vandaan haalde. "Er liggen hier belangrijke mensen, maar ook mensen die anoniem zijn of misschien bakker waren. En juist die mensen, die verdwenen zijn in de geschiedenis, probeer ik met mijn werk ook belangrijk te maken."

'Enorm te gek onderwerp'

De Grote Sint-Laurenskerk organiseert nu al een paar jaar een zomerexpositie, waarbij één kunstenaar de hele zomer lang zijn of haar werk toont. Omdat het dit jaar 450 jaar geleden is dat Alkmaar zich bevrijdde van de Spanjaarden, werd Folkert de Jong gevraagd het Ontzet van Alkmaar als uitgangspunt te nemen.

 

De Jong was blij met de opdracht: "Ik vond het meteen een enorm te gek onderwerp. In hoeverre zijn we beïnvloed door gebeurtenissen uit het verleden en kunnen we een voorspelling maken van de toekomst en wat wij weer achterlaten?" 

Moderne doodskisten

De kunstenaar maakte moderne doodskisten met hedendaagse materialen zoals acrylglas en epoxy. "Het ziet er futuristisch uit", vertelt hij. "Ik heb ook voorwerpen achtergelaten in deze kisten, zoals bijvoorbeeld milkshakebekers, als een soort relikwieën van de toekomst. Doordat je nooit zeker weet wat er precies gebeurd is, ontstaat er door de geschiedenis ook een soort mystiek."

Het lijkt logisch dat de Jong, die gefascineerd is door geschiedenis en zelf onder de rook van Alkmaar opgroeide, dit jaar de eer krijgt om de zomerexpositie te maken. Hij heeft een verhaal te vertellen: "Ik vind het interessant om net te ver te gaan in het fantaseren over de mensen achter de verhalen van het ontzet van Alkmaar. Want waren de helden die wij nu kennen ook wel echt helden? Ik denk dat je daar een beetje doorheen moet kijken."

 

En dus laat de kunstenaar de hoofdrolspelers uit de verhalen zien als slachtoffers van de mythe. Ze liggen dramatisch op de grond of in een doodskist om hun menselijkheid te benadrukken. "Het maakt niet uit wat voor status je hebt, dood gaan we allemaal."

Folkert de Jong hoopt bezoekers van de tentoonstelling aan het denken te zetten: "Als je stil staat bij je eigen kwetsbaarheid, heb je misschien ook oog voor de kwetsbaarheid van een ander."

De tentoonstelling Dutch Mechanisms kan nog de hele zomer bezocht worden in de Grote Kerk in Alkmaar.