Ieder jaar 2.000 vermiste personen in Noord-Holland: "Iedere vermissing is anders"

Een man die een zorginstelling had verlaten, een man die anderhalve dag weg was en een jong meisje dat verdween en later weer verscheen. Drie compleet verschillende vermissingszaken die gelukkig goed afliepen, maar wel de verscheidenheid in soorten vermissingen weergeeft. Hoe gaat de politie om met een melding van een vermist persoon? Wat kunnen ze wel en wat niet? Specialist vermiste personen Rob Tukker en woordvoerder Erwin Sintenie geven een uniek inkijkje.  

Wanneer is iemand vermist? 

Rob Tukker: "Als je weg bent en niemand weet waar je bent en als het patroon van die persoon afwijkt van een normaal patroon."

Erwin Sintenie: “Grote zaken als Anne Faber en Marianne Vaatstra beginnen altijd met een vermissing. Met iemand die niet is thuisgekomen.”

Hoeveel vermiste personen zijn er op jaarbasis? 

Tukker: "Er zijn in Nederland jaarlijks zo'n veertigduizend meldingen van een vermist persoon. In Noord-Holland zijn dit er ongeveer tweeduizend. Dat is een flink aantal, maar wel redelijk stabiel. En daar zitten jongeren die weglopen uit instellingen nog niet eens bij, al kunnen zij wel vermist raken. We zien dat zeventig tot tachtig procent van de vermiste mensen na een of twee dagen weer terug is."

Wat doen jullie als eerste? 

Tukker: "Het is voor ons heel belangrijk om direct na een melding van een vermissing te reageren. Dat doen we door zoveel mogelijk informatie te verzamelen, om zo snel mogelijk een goed beeld te krijgen van de situatie. Dat noemen we in politietermen ook wel 'Het gouden uur'. Dan zijn de meeste gegevens nog beschikbaar, denk aan herinneringen bij mensen, maar ook camerabeelden van een deurbel." 

Sintenie: "We praten uitgebreid met de melder. Om wie gaat het, hoe is de situatie van de persoon, wat moeten we weten? Gaat het om een meisje van vier jaar dat op het strand was, of iemand uit een instelling?  Als we snel een goed beeld hebben, kunnen we bepalen welke middelen we inzetten."

Tukker: "Elke zaak is anders, het is echt maatwerk. We verzamelen dus eerst informatie. Ook via de social media, de telefoon of bankpas van de vermiste. En vragen gegevens op bij externe partners, zoals telecombedrijven en banken. En er wordt constant gewikt en gewogen hoe we een vermissing zo snel mogelijk op kunnen lossen." 

Wanneer wordt een vermissing urgent? 

Sintenie: "Ook dat is verschillend. Dat kan al na vijf minuten het geval zijn, of na een dag. Is de vermiste persoon verward, heeft iemand dringend medicijnen nodig, of heb je te maken met iemand die lijdt aan dementie of depressies? Je kunt met vier agenten op straat zoeken, maar ook opschalen tot een team van twintig mensen. Het is ouderwets speurwerk. Zoeken, zoeken, zoeken. Alles wordt uit de kast getrokken."

Tukker: "Vaak is er een hulpofficier bij betrokken. Als de sporen doodlopen en we een zetje in de goede richting nodig hebben, kunnen we een foto van de vermiste delen op de kanalen van politie.nl. Dat gebeurt altijd in overleg met de achterblijvers. Soms gebruiken we onze eigen kanalen of de media om meer informatie te krijgen, denk ook aan social media en een programma als Opsporing Verzocht." 

Wat zou het opsporingswerk gemakkelijker maken? 

Tukker: "Het krijgen van informatie van externe partners zoals banken en telecombedrijven is via convenanten geregeld. Door wet- en regelgeving kunnen we in bepaalde situaties niet alle bij hen bekende gegevens krijgen."

Sintenie: "Van overleden vermiste personen en onbekende overledenen wordt DNA afgenomen. Dat wordt opgeslagen in een DNA-databank voor Vermiste Personen. Daarom is het belangrijk dat er ook DNA wordt afgenomen van bloedverwanten van een vermist iemand. We vragen dan ook deze mensen zich te melden bij de politie. Dit kan zeker helpen in het oplossen van een vermissing."

Welke rol speelt burgerparticipatie? 

Tukker: "Er zijn verschillende vormen van burgerparticipatie. Denk aan een melding van Burgernet, die krijgen heel veel mensen op hun telefoon. Een meer georganiseerde vorm is het Veteranen Search Team. Dit is een verschrikkelijk goede groep vrijwilligers, die goed is uitgerust. Zij werken op verzoek van de politie en er is ook altijd een coördinator vanuit de politie bij."

"Zij worden het liefst ingezet als wij een vermoeden hebben waar iemand zich mogelijk bevindt. Zij zijn binnen twee uur operationeel. Dan staan er zeventig vrijwilligers klaar. Dat is fantastische hulp. We maken ook gebruik van speciale speurhonden, die aanslaan op verse menselijke geuren."

Worden jullie ook wel eens op het verkeerde been gezet? 

Tukker: "Dat gebeurt ook wel eens. Dat iemand zijn eigen partner als vermist opgeeft, maar dan later diegene vermoord blijkt te hebben. Of dat de melder niet alle info prijs wil geven, dat gebeurt ook. Daarom is ons onderbuikgevoel ook belangrijk. Het gebeurt wel dat we denken: 'hier klopt iets niet', en dat er dan snel wordt opgeschaald."

Sintenie: "Daarnaast hebben we te maken met groepen mensen met een groot wantrouwen richting de politie. Die komen niet zo snel naar ons toe, bij een vermissing. Om nog maar te zwijgen van criminelen. Terwijl een criminele afrekening eigenlijk ook begint als een vermissing." 

Tukker: "Zonder de informatie van mensen kunnen wij de zaak vaak niet oplossen. En dan kan het zo zijn dat een onderzoek op een gegeven moment stopt."