Waar nieuwbouwwoningen in West-Friesland voorheen nog als warme broodjes over de toonbank gingen, is die populariteit inmiddels gedaald. Door de snel gestegen hypotheekrente, eisen vanuit de gemeenten, dure materialen en personeelsgebrek in de bouw, dreigt de nieuwbouw van woningen flink te stagneren.
Maar liefst 98 appartementen zouden er gebouwd worden in Hoorn. Maar ze komen er niet. Althans, voorlopig niet. De uitbreiding van het Holenkwartier aan de Holenweg, fase 2A, is uitgesteld omdat de situatie te onzeker is.
"Te veel seinen staan op oranje of rood", zegt Herman Jansen, ontwikkelingsmanager bij Zeeman Vastgoed. Hij somt nog eens op waarom het in zijn ogen spaak loopt. "Banken zijn strikter geworden, dure materialen, personeelsgebrek in de bouw, beleggers die afhaken en bezwaarprocedures die voor vertraging zorgen. Het is een optelsom van dilemma's."
Hij hoopt voor het einde van het jaar meer duidelijkheid te hebben, als bouwers uit hun zogeheten 'orderportefeuille' (het aantal lopende bouwprojecten, red.) lopen. "Ze zullen dan moeten meebewegen, omdat ze anders geen werk meer hebben. Het ligt niet stil, absoluut niet, achter de schermen zijn we er druk mee bezig."
Tekst gaat verder onder de foto.
Ook in Zwaag, bij de nieuwe wijk Rozenbuurt, hangt de vlag er inmiddels heel anders bij. De prijs van de tweekappers zijn door de veranderende woningmarkt flink verlaagd. "Sinds de gestegen hypotheekrente en inflatie kunnen potentiële woningkopers minder uitgeven, en dalen de prijzen", zegt Ingeborg de Jong, directeur van ontwikkelaar Timpaan.
Nu de prijs is verlaagd, krijgen steeds meer woningkopers de financiering rond. Wie nu zo’n woning koopt, betaalt 85.500 euro minder dan de oorspronkelijke prijs. En dat scheelt in de portemonnee, beaamt ze. Inmiddels zijn er zes van de acht tweekappers verkocht. "Kopers kunnen vooraf aangeven of ze wel of geen erker of uitbouw willen, en het later alsnog aanbouwen. We moesten iets doen om de verkoop te stimuleren. Of een starterslening aanbieden. Een klein zetje kan al genoeg zijn."
Boodschap aan provincie
Toch heeft ze een boodschap aan de provincie Noord-Holland. In 2021 wees het college van Gedeputeerde Staten 32 gebieden aan als Bijzonder Provinciaal Landschap (BPL). Hier geldt dat woningbouw niet langer is toegestaan om het 'cultuurlandschap te beschermen'. Het bouwen van woningen mag, maar het moet wel ‘binnenstedelijk’ gebeuren en niet in weilanden.
En dat moet anders, stelt De Jong. "We offeren nu groen als een voetbalveld op voor woningbouw." Iets wat bijvoorbeeld al gebeurt in Schellinkhout, waar de 'grijsmat' wijkt voor 61 woningen. "In plaats van een dorp levend en bruisend te houden, halen we voorzieningen weg omdat ze plaats moeten maken voor woningen."
Tekst gaat verder onder de foto.
Bestaande woningen goedkoper
Volgens makelaar Ramon Stoffer, van Westfries Goed Makelaars in Nibbixwoud, is nieuwbouw relatief gezien duurder dan bestaande bouw. "De prijs voor bestaande woningen is de afgelopen tijd met zo'n 10 procent gedaald, maar de prijs voor nieuwbouw kan daar moeilijk in meegaan omdat de grond gekocht is in andere tijden, de bouwkosten zijn gestegen en de eisen vanuit gemeenten zijn toegenomen", zegt hij.
Als voorbeeld noemt hij dat de woningvoorraad voor 30 procent uit sociale huurwoningen moet bestaan. "Ook wordt het voor beleggers en projectontwikkelaars steeds moeilijker om bouwplannen financieel rond te krijgen."
Er gloort licht aan het eind van de tunnel, vermoedt Stoffer. "Nu bestaande woningen goedkoper en dus aantrekkelijker worden, zal het aanbod op termijn dalen. Het kan helpen om de populariteit voor nieuwbouw weer aan te wakkeren."