Twee jaar na aankomst: wat is de toekomst voor Oekraïense vluchtelingen in Zaanse opvang?

In 2022 namen bewoners van de Parkstraat in Zaandam het initiatief om een opvang voor Oekraïense vluchtelingen te realiseren. Het oude schoolgebouw Et Buut, bijna in hun achtertuin, stond op de slooplijst en buurtbewoners vreesden voor kraak. De opvang werd kleinschalig opgezet voor enkele tientallen vluchtelingen.

Niemand voorzag destijds dat de oorlog jaren zou duren. Naarmate de situatie in Oost-Oekraïne uitzichtlozer lijkt, normaliseert het leven van de vluchtelingen. Afgelopen maart verlengde burgemeester Jan Hamming de vergunning voor minstens een jaar en eind deze maand wordt het dak van het oude schoolgebouw gerepareerd, waarmee de opvang een iets permanentere status krijgt.

"Dat biedt rust en een gevoel van veiligheid," zegt Anna Li, een van de huidige bewoners van opvang Et Buut. "Voor mij was dit een belangrijke mededeling. Ik heb een kind en het is essentieel dat mijn kind opgroeit in een veilige omgeving."

De afgelopen maanden volgde NH zowel de Oekraïense bewoners als de omwonenden van de opvang in Zaandam voor het drieluik ‘Van school tot schuilplaats’. Rob Sipma, een betrokken buurtbewoner, had toen hij bij de gemeente pleitte voor de opvang niet verwacht dat deze er nu nog zou zijn. Nu denkt hij dat als we over twee jaar terugkomen, de opvang er nog steeds zal zijn.

"Zolang het gebouw functioneert, schat ik in dat de kans groot is dat vrijwel dezelfde groep mensen hier nog steeds zal wonen," zegt hij. "Natuurlijk is dat een beslissing van de bewoners zelf; ik kan daar niet zeker van zijn. Maar als het over twee jaar nog steeds een opvang is - en ik denk dat dit noodzakelijk zal zijn - zullen wij als omwonenden op de een of andere manier betrokken blijven, tenminste zolang we hier wonen."

Anna is hier blij mee. Ze heeft hier een Nederlandse vriend leren kennen en vindt het heel moeilijk om in de toekomst te kunnen kijken. "Ik weet het nog niet. Ik hoop dat we samen iets moois kunnen opbouwen. Waar precies? Maakt me niet uit."