Van boot tot bord: Den Oever wil visserij laten schitteren met nieuw centrum

Al maanden wordt er intensief gewerkt aan een plan om de haven van Den Oever klaar te stomen voor de toekomst. In samenwerking met Den Helder en Texel heeft de gemeente Hollands Kroon financiering van de Rijksoverheid veiliggesteld om de visserijgemeenschappen een boost te geven. In Den Oever zal daarom een 'Blue Food Centrum' worden gevestigd, waar bezoekers alles kunnen ervaren en proeven rondom het vangen en verwerken van vis.

"De visafslag is de plek waar de vis wordt verhandeld. Dat blijft natuurlijk. Daarom heen gaan we het Blue Food Centrum Wieringen oprichten. Het centrum gaat ook vis afnemen van de afslag, de zeeverse vis van de Wieringer vissers. We willen die vis beschikbaar maken voor heel Noord-Holland en de metropoolregio Amsterdam”, legt Martin Scholten, projectleider voor de gemeente Hollands Kroon uit. "We willen de vissershaven met al zijn reuring aantrekkelijk maken voor mensen om naar Wieringen te komen."

Van boot tot bord

Met ruim veertig schepen heeft Wieringen de grootste vloot met een eigen thuishaven. "Dit is eigenlijk dé vissershaven van Nederland", vindt Scholten. "Maar je ziet er nu te weinig van. De vissers zijn natuurlijk de hele week op zee. Dan lossen ze op vrijdagmorgen de vis. Die wordt in een hoog tempo richting visverwerkende industrie afgevoerd. Dat is natuurlijk goed, maar daarnaast moet je zorgen dat er ook vis is die in een kleinere keten terechtkomt, waar je het proces kan zien van boot tot bord. Het Blue Food Centrum wordt de plek waar je dat kan beleven."

Tekst gaat verder onder de foto.

De afslag is nu nog een gesloten bunker, vertelt Scholten. "Het Blue Food Centrum wordt straks een open gebouw waar je ook kan zien hoe er met vis gewerkt wordt."

De bezoekers zullen niet letterlijk met hun neus boven de vis hangen, vanwege de voedselveiligheid. "Maar het gebouw wordt zo ingericht dat je bijvoorbeeld vanaf een balustrade of een skybox kan zien hoe vis verwerkt wordt. Op de Zeeversevismarkt in het nieuwe centrum zie je de vis dan in het schap liggen en kan je het kopen."

Steun

Sinds de laatste saneerronde in 2022, waarbij vissers met steun van de overheid stopten met hun bedrijf, zijn er veel schepen verdwenen. Voor Den Oever heeft het Rijk nu 3,15 miljoen euro beschikbaar gemaakt om de sector juist weer te stimuleren.

De gemeente Hollands Kroon wil daar 2 miljoen aan toevoegen die later weer kan worden terugverdiend. Er moet ook nog 1,55 miljoen euro bij andere fondsen gevonden worden. "Dit plan is gemaakt samen met Den Helder en Texel", vertelt wethouder Robert Leever van de gemeente Hollands Kroon. "We hebben 6 jaar de tijd gekregen om de plannen te realiseren voor elkaar te krijgen. Maar we willen natuurlijk alles zo snel mogelijk aan de zaken op poten hebben."

Tekst gaat verder onder de foto...

Vismarkt

Volgens projectleider Martin Scholten liggen er in de grote regio rond Amsterdam grote kansen voor de vis van Wieringen. "Het staat bekend als een gezond product en draagt bij aan gezonder ouder worden. Ook als alternatief voor vlees is het interessant", legt Scholten uit.

"Als je ziet wat er in de metropoolregio aan vis in die markt beland komt dat voor 80% uit Afrika, Zuid-Amerika of Azië. Maar de trend daar is ook dat voedsel juist van dichtbij moet komen. En de Noordzee is de rijkste visgrond van de wereld. Dan moet je de vraag en het aanbod toch aan elkaar kunnen knopen?"

"De vissers weten steeds al te vernieuwen en deze investering kan de visserij daar goed bij helpen.", zegt wethouder Robert Leever. "Net als in de agrarische sector was iedereen met zijn eigen zaken bezig."

"Deze tijd vraagt om een andere aandacht en benadering van de visserij. Het gaat om samenwerken, samen doen. Daar horen we als gemeente ook bij. We merken nu dat er bij deze plannen veel betrokkenheid is vanuit de sector."

Sfeer

De haven moet in de toekomst nog veel meer de sfeer van de visserij gaan uitstralen. Martin Scholten: "We willen kijken of we ook de vissers die elke dag uitvaren, die liggen nu vaak in de buitenhaven, een mooiere plek in de haven kunnen geven. Maar ook het varend erfgoed moet meer aandacht krijgen. Nu liggen in de historische hoek de oude aken en het Wieringer Skuutje, maar misschien kunnen we meer van deze oude schepen naar de haven trekken om de visserijtraditie te beleven."

Tekst gaat verder onder de foto.

Ook innovatie, die nodig is om te overleven in het vak, komt aan bod in het Blue Food Centrum. Het moet een plek worden waar nieuwe kennis en ontwikkelingen gedeeld worden. "Van de veertig vissers, zeker met jonge vissers aan boord, is zeker de meerderheid bereidheid om mee te werken. Dit plan sluit aan bij de kracht die er al is op het gebied op bedrijvigheid, innovatie. Het probeert aan te sluiten bij wat er al is. Het moet een extra zetje in de rug geven. We proberen een bijdrage te geven, de kracht ligt er al", zegt wethouder Robert Leever.

Regio

Er gaat dus niet alleen geld naar de haven van Den Oever. Ook Texel en Den Helder hebben projecten opgezet. Robert Leever: "We hebben hier met de drie gemeenten heel hard aan gewerkt om dit voor elkaar te krijgen. Het was een zoektocht naar de grote gemene deler die onze uitdagingen verbindt, maar die kwam al snel dankzij de input vanuit de betrokkenheid vanuit de samenleving. Dat sterkt je dat dit niet alleen iets is wat ver weg bedacht is maar ook echt lokaal leeft."