Burgemeester Velsen zet streep door maatregelen tegen drugsoorlog: "De rust is teruggekeerd"

Drugscriminelen vochten rond de jaarwisseling een territoriumstrijd uit. Er waren rond de dertig incidenten in drie maanden tijd: explosies bij huizen, bijna-explosies en beschietingen. Gewoon in de straten van IJmuiden. 

Het noopte burgemeester Frank Dales tot de zwaarste maatregelen die hij als burgemeester kon nemen. Hij sloot panden, zette op sommige plekken camera's neer en riep bijna heel IJmuiden uit tot veiligheidsrisicogebied. De politie mag in Nederland niet zomaar fouilleren, maar in een veiligheidsrisicogebied mogen agenten nét iets meer.

Maar nu ziet (de drugswereld van) IJmuiden er heel anders uit en kunnen de forse maatregelen weer teruggeschroefd worden, vindt Dales. 

Tekst loopt door.

IJmuiden is vanaf 1 augustus geen veiligheidsrisicogebied meer. En vanaf vandaag is er geen cameratoezicht meer. Zijn er op dit moment nog wel andere maatregelen van kracht?

"Nee, er zijn nu geen maatregelen meer van kracht. Ook de meeste panden die ik gesloten had omdat ze met mensen uit het drugswereldje te maken zouden hebben, zijn nu weer open."

De opbrengst van het veiligheidsrisicogebied is in cijfers te vatten: er zijn ruim 700 personen of auto’s gecontroleerd en 13 wapens gevonden. Wat valt er te zeggen over opbrengst van het cameratoezicht?

"Eerlijk gezegd niet zo heel veel. Dat komt natuurlijk ook omdat mensen weten: oké, als ik hier sta, word ik gefilmd. In het begin, toen de camera's er net waren, heeft het wel geholpen bij een incident op straat. Ze hadden niet door dat er een camera hing. Maar later leverden de camera's niet zoveel meer op."

Tekst loopt door onder de afbeelding.

U schrijft in uw brief: ‘De onrust in het drugscircuit is nog niet voorbij’, waar maakt u dat uit op?

"Dat krijg ik door van de politie en het Openbaar Ministerie. Ik kan ook niet uitsluiten dat er nog iets zal gebeuren. De drugswereld is natuurlijk altijd en per definitie onrustig."

Waar meet u samen met de politie en het OM dan aan af dat het veiligheidsrisicogebied en het cameratoezicht nu niet meer nodig zijn?

"Het is nu al een hele tijd rustig gebleven. Er zijn ook mensen opgepakt, die worden voorgeleid aan de rechter. Dus het is, om het zo te zeggen, wat schoner op straat.

Ik moet steeds kijken of een veiligheidsrisicogebied wel noodzakelijk en proportioneel is. Nu hebben we de conclusie getrokken: het zou nu buitenproportioneel zijn. We hebben inmiddels een wezenlijk andere situatie in IJmuiden dan een aantal maanden geleden."

In juni werd wel nog besloten het cameratoezicht te verlengen, waarom nu niet meer?

"Dat had met het EK voetbal te maken. We kregen van de politie signalen dat er onrust zou kunnen ontstaan, in ieder geval op de Lange Nieuwstraat (waar camera’s hingen, red.)."

Wat is de ‘overduidelijke winst’ precies geweest, zoals u het in uw brief noemt, van de afgelopen tijd?

"De rust is teruggekeerd, dat vind ik een duidelijke winst. Dat er mensen zijn opgepakt en aan de rechter worden voorgeleid ook.

En het derde winstpunt: de contacten op straat zijn beter geworden, omdat er meer politie op straat was en inwoners zien: hé, de politie staat er als er echt iets aan de hand is. 

Dat merkte de politie zeer nadrukkelijk. Want die fouilleeracties hebben wel wat vondsten opgeleverd, maar ook weer niet spectaculair veel. Maar wat de agenten iedere keer weer opviel, is dat mensen zeiden: ‘Hartstikke goed dat jullie dit doen’."

De ene IJmuidenaar vond het uitroepen van het veiligheidsrisicogebied wat overdreven, voor de ander konden de maatregelen niet ver genoeg gaan. Hoe kijkt u er zelf op terug?

"Ik ben uitermate tevreden. Dat komt ook door de goede samenwerking met OM en politie. We hebben met z’n drieën laten zien dat we niet accepteren dat onschuldige mensen mogelijk slachtoffer worden van drugsgeweld op straat."

Tekst loopt door onder de afbeelding

Eerder was juist het probleem dat er dealers van de straat waren, waardoor er een strijd uitbrak die heel open in IJmuiden werd gevoerd, met al die explosies en beschietingen. Nu zijn er mensen opgepakt, een dealer is in februari zelfs doodgeschoten. Maar nu is het rustiger op straat, in plaats van gewelddadiger. Hoe kan dat?

"Ik denk dat de drugsdealers zien hoe wij, gemeente, politie en OM hebben opgetreden. En dat zij zich niet meer de baas op straat wanen, voorzichtiger zijn en zich wat meer koest houden."

Zijn er geen tekenen dat het geweld zich van IJmuiden naar ergens anders heeft verplaatst?

"Verplaatst... die signalen heb ik niet. Kijk, het zijn allemaal IJmuidenaren. We kennen ze allemaal en ze weten dat wij ze kennen. Ik denk dat ze zich nu meer koest houden."

Straks is er geen veiligheidsrisicogebied meer. Wat is er voor nodig om daar weer naar terug te gaan?

"Ik ga geen ondergrens geven, want dan zouden ze daar strategisch net onder kunnen blijven. Maar we blijven het echt in de gaten houden. En als het noodzakelijk is, zal ik niet nalaten om weer maatregelen te nemen."