Strandhuisjes als statussymbool: in Zandvoort zijn ze erg hot

Fier wappert de roodzwarte vlag met de drie andreaskuizen boven het strand. Het is onmiskenbaar: dit is grondgebied van de Kampeer Vereniging Amsterdam (KVA). Sinds 1935 bivakkeren de leden van deze club hier 's zomers in hun strandhuisjes. Het zijn er tegenwoordig 160 en ze staan keurig in gelid, op veilige afstand van de branding. De vakantiegangers vormen een gemeenschap die een ouderwetse sfeer ademt. Toch merken ze dat ook bij hen het leven verandert.

Vertier in het verenigingsgebouw: klaverjasavond

In het midden staat het verenigingsgebouw. Op een aanplakbiljet wordt een klaverjasavond aangekondigd. Hoewel het vandaag prachtig weer is en de zomervakantie is begonnen, blijven de ramen en deuren van veel strandhuisjes gesloten.

Wie er wél is, doet wat mensen met een strandhuisje nu eenmaal doen. Op de bovenste rij lapt iemand de ramen. Haar buurman heeft iets verkoelends ingeschonken en zakt onderuit in zijn opklapbare stoel. Aan de overkant worstelt een vrouw met de puzzel uit de ochtendkrant.

Tekst gaat verder onder de foto.

Gerda Joosten maakte als baby al deel uit van het strandtafereel dat nooit verveelt. Haar opa en oma behoorden tot de eerste leden van de KVA. Ze weet nog dat zij een huisje hadden met een dak van zeil. Zo klein als wat, maar toch sliepen er soms veertien mensen in.

Vader en moeder stonden hier later en als vanzelfsprekend hebben háár kinderen hier ook weer een huisje. Ze wijst alle kanten op: ''Mijn dochter staat dáár, mijn zoon dáár, hiernaast zit een nichtje en de zoon van mijn vriend staat even verderop. Ja, een hele kliek. Hartstikke gezellig.''

Strand is paradijs voor kinderen

Zandvoort is de constante factor in een leven dat haar via de Spaarndammerbuurt en Amsterdam-Noord naar Haarlem leidde. ''We gingen een enkel keertje op vakantie, maar als kind was je meestal de hele zomer hier. Je had hier alles, de groenteboer kwam zelfs aan de deur."

"Ik heb een prachtige jeugd gehad. Mijn moeder was in Amsterdam niet altijd heel makkelijk voor mij, maar hier gaf ze me met een gerust hart alle vrijheid, omdat het heel beschermend was. De kinderen hielden elkaar in de gaten. En nog steeds. Mooi is dat. Ach, voor die kids is het een paradijs.''

Tekst gaat verder onder de foto.

'Bleekneusjes' werden ze genoemd, de kinderen uit de stad die hier de hele zomer doorbrachten om wat kleur op te wangen te krijgen. Dat lukte moeiteloos. ''En slápen dat je als kind deed. Je ging liggen en was weg'', zegt Gerda. ''En nog steeds. Komt door het ruisen van de zee.''

Gerda is een betrokken lid van KVA. Ze kijkt al uit naar het negentigjarig jubileum in 2025. Ze hebben shirts ontworpen met een logo waarin de 'negen' een golf verbeeldt. ''Het zou leuk zijn als we er veel van verkopen. Daar kunnen we mooi de feestavond mee bekostigen.''

Enorme wachtlijst: strandhuisjes zijn hot

Het huisje van Gerda staat op de eerste rij. Die is het meest in trek, want je hebt er de branding als voortuin. Het is het voorrecht van mensen die lang lid zijn van de KVA. Maar ook de huisjes tegen de duinrand zijn populair.

Gerda: ''Het is hot. Iedereen wil hier tegenwoordig staan.'' De wachtlijst is enorm. Wie het geluk heeft hier een huisje te hebben, is door zijn ouders al bij de geboorte donateur gemaakt. 

Tekst gaat verder onder de foto.

Rosalie Jansen heeft hier als kind gestaan en is na omzwervingen in het buitenland dertig jaar later met haar kinderen teruggekeerd. Het is haar eerste week en ze geeft eerlijk toe dat ze een beetje moet wennen. Ze staat tegen de duinrand aan met een zogeheten bouwhuisje.

Vroeger had iedereen die, maar het jaarlijkse ritueel van opbouwen en afbreken is uit de gratie geraakt. De meeste huisjes worden tegenwoordig in het voorjaar als één geheel geplaatst en in het najaar weer opgehaald.

Naar het buitenland én even naar het strand

Rosalie verbaast zich erover dat het zo rustig is. In haar herinnering was dat vroeger anders. Ze heeft wel een idee hoe dat komt. ''Tegenwoordig werken zowel man als vrouw. Mensen hebben daardoor het geld om op vakantie naar het buitenland te gaan. En dan komen ze ook nog even twee weekjes naar het strand. Maar de mensen díe er zijn, ken ik allemaal nog. Ik zie soms kinderen van wie ik denk: jij bent er vast één van die en die.''

Tekst gaat verder onder de foto.

Gerda Joosten is gaan buurten bij haar dochter Nadine. Haar kinderen spelen met een bal. Ze heeft nauwelijks omkijken naar ze. ''Ze zijn de hele dag buiten, heerlijk. 's Avonds mogen ze even op de iPad, maar meestal is dat van korte duur: hun ogen vallen vanzelf dicht.'' Het geeft Nadine een prettig gevoel dat haar kroost net z'n fijne, onbekommerde jeugd heeft als zijzelf had op deze plek. 

Actief meedoen in het verenigingsleven

Toch zijn er ook dingen veranderd. Nadine: ''Je merkt dat veel vrouwen werken. Als je hier een huisje hebt, wordt van je verwacht dat je meedoet aan het verenigingsleven en niet alleen een paar weekendjes komt.'' Gerda vult aan: ''Er zijn genoeg commissies die verlegen zitten om mensen.'' Gerda verzucht dat het ook met geld te maken heeft. "Vroeger was het hier voor de armen, maar die kunnen het tegenwoordig niet meer betalen.'' 

 

De sfeer is daardoor veranderd, vindt Nadine. ''Er zijn zeker nog nieuwkomers die helemaal opgaan in het verenigingsleven, maar bij een aantal is de deur het hele seizoen dicht.'' Gerda: ''Die gaan ook nog gewoon op vakantie. Voor hen is het strandhuisje een statussymbool geworden.''

Influencers spelen daar volgens Nadine een rol in. ''Die plaatsen mooie foto's over het leven hier op Instagram. Dat vinden anderen dan weer interessant en willen er óók bij horen. Maar dat zijn niet de mensen die echt meedoen.'' 

Ook al is de sfeer anders geworden; ze genieten van het strandleven. Het is een traditie die altijd zal blijven. Gerda: ''De kinderen van Nadine zijn ook alweer donateur, dus die zullen hier later ook gaan staan.''