Nieuwe regels moeten fatbike onaantrekkelijker maken, maar gaat dat werken?

De fatbike lijkt binnen een paar jaar tijd de 'ouderwetse' brommer te hebben verdrongen. Dat is niet gek, als je je bedenkt dat je op deze elektrische fiets met brede banden geen helm op hoeft, het niet uitmaakt hoe oud je bent en je er ook geen rijbewijs voor hoeft te hebben. Onder jongeren is de fatbike geliefd, ook doordat hij eenvoudig op te voeren is.

Vooral in de grote steden sjezen regelmatig kinderen voorbij op fatbikes met snelheden die zelfs op de brommer niet meer zijn toegestaan. Dat zorgt voor onveilige situaties op de wegen en ook voor ongelukken, soms met ernstig letsel. 

'Dit schrikt wel af'

Daarom komt er als het aan de Tweede Kamer ligt snel een einde aan de populariteit van de fatbike. Een helmplicht en een minimumleeftijd van 14 jaar moet het aantal zware ongelukken met fatbikes terugdringen. "Deze plannen gaan wel wat met de populariteit doen ja", denkt Salim van fietsenwinkel Jan de Fietsenman in Koog aan de Zaan. Hij verwacht dat een heleboel mensen hun fatbike zullen verkopen als de nieuwe regels gaan gelden.

Dat gebeurde ook met de overlast van snorfietsen. Een helmplicht in 2023 maakte daar een einde aan. De verkoop kelderde. Jeroen van De Ruijter Scooters en Motoren in Amsterdam verwacht dat hetzelfde gaat gebeuren met de verkoop van fatbikes, mocht de helmplicht er komen. "Natuurlijk zullen er altijd wat mensen maling hebben aan de regels, maar de meesten schrikt dit wel af."

Tekst loopt door onder de afbeelding.

Verkeerspsycholoog Gerard Tertoolen denkt ook dat de mogelijke nieuwe regels ervoor zorgen dat de fatbike flink aan populariteit gaat inleveren. "Een deel van de charme van de fatbike hangt samen met de vrijheid van het opstappen, wegscheuren en geen helm te hoeven dragen. De plannen voor een helmplicht en minimumleeftijd maken hem dus zeker minder aantrekkelijk."

Maar Tertoolen heeft ook wel wat aan te merken op de plannen. "Ik vind een leeftijdsgrens van 14 jaar net niks. Die leeftijd komt niet in de buurt van enige volwassenheid. Dat vind ik een slappe keuze, had er dan 16 of nog liever 18 jaar van gemaakt." De invoering van een helmplicht vindt hij een goed idee. "Maar dan moet het wel gehandhaafd worden. Je ziet het ook met de mobiel op de fiets: dat is verboden, maar nog steeds kijkt half Nederland op zijn telefoon op de fiets en niemand grijpt in." 

De verkeerspsycholoog verwacht wel dat er binnen de kortste keren een alternatief is voor de fatbike. "Dat is een constante strijd. Vroeger gaf de snorfiets veel problemen en daarom werd daarvoor ook de helmplicht ingevoerd. Daardoor werd de fatbike ongekend populair. Als je de helm voor de fatbike gaat verplichten, komt er vast wel weer wat nieuws. Maar dat is geen reden om het niet te doen."

Tekst loopt door onder de afbeelding.

In Amsterdam struikel je over de (vaak opgevoerde) fatbikes, die door hun hoge snelheid voor onveilige situaties zorgen. De gemeente startte daarom een lobby met onder andere de gemeente Haarlem en een groot aantal andere gemeentes om maatregelen te nemen. "Ons doel is niet om de fatbike te verbannen, maar om de verkeersveiligheid te verbeteren", aldus een woordvoerder. "We willen de opgevoerde fatbikes niet meer op straat hebben, want die zorgen voor ongelukken en onveilige situaties. We verwachten dat er door deze regels minder van dat soort fatbikes gaan rondrijden."