Juf Diny (70) staat al vier jaar 'nog een jaartje' voor de klas

"Ik had ooit een slimme, maar erg timide jongen in de klas. Na verloop van tijd kreeg hij meer zelfvertrouwen. In de jaren daarna zag ik hem regelmatig op het schoolplein, dan zwaaiden we altijd even naar elkaar. Toen hij naar de middelbare ging, kwam hij naar me toe met een boek en zei: 'Juf, dit is mijn lievelingsboek, en ik heb het ook voor jou gekocht. Ik hoop dat, wanneer je kleinkinderen hebt, je uit dit boek voorleest en dat zij het net zo mooi vinden als ik.' Dat vond ik prachtig."

Dit is slechts één van de talloze verhalen die Diny van Leeuwen moeiteloos kan oplepelen als ze aan de mooiste herinneringen uit haar loopbaan denkt. De juf zit al ruim een halve eeuw in vak. En nog steeds staat ze voor de kleuterklas op basisschool de Anjelier in Beverwijk. Zelfs na de pensioengerechtigde leeftijd kan ze er geen genoeg van krijgen.

Dat ze nog steeds in het vak zit, komt ook door de tekorten in het basisonderwijs. "In eerste instantie zou ik met pensioen gaan, maar enkele maanden voor de zomervakantie veranderde de situatie. Iemand ging met zwangerschaps- en een ander met ouderschapsverlof, dus vroegen ze of ik weer wilde bijspringen om alles rond te krijgen."

Niet aan de orde 

Zo gaat het al vier jaar. "Ik heb altijd gezegd dat, als er ruimte moet worden gemaakt voor jongere leraren, ze me gerust mogen laten gaan. Ook al wil ik diep van binnen het liefst blijven. Ik vind het werk geweldig."

Maar 'laten gaan' is geen optie, vanwege het tekort. "Als er iemand ziek wordt, moet de klas vaak worden opgedeeld, want er is niemand beschikbaar om direct in te vallen."

"Bij Fedra, waar de Anjelier onder valt, hebben ze het volgens mij met wat gepuzzel rond gekregen. En op sommige scholen, zoals De Sleutelbloem, hanteren ze andere vormen van onderwijs. Daar begint een juf met een grote groep en verdeelt die vervolgens onder meerdere onderwijsassistenten."

Andere tijden

Toch heeft het onderwijs in het verleden heel andere tijden gekend, vertelt Diny. "Toen ik net begon, was er een overschot aan leerkrachten. Sommigen stopten zelfs omdat ze geen baan konden vinden."

Nu is het tij volledig gekeerd. "Toen ik twintig jaar geleden bij De Anjelier begon, begonnen de tekorten zich langzaam af te tekenen. Het was niet zo ernstig als nu, maar het begon te komen."

Volgens Diny omdat het beroep lange tijd niet aantrekkelijk is geweest. "Er waren weinig carrièremogelijkheden en in het bedrijfsleven verdiende je natuurlijk een hoger salaris dan in het basisonderwijs. Dat is nu enigszins bijgedraaid, omdat de salarissen gelijk zijn getrokken met die in het voortgezet onderwijs."

Meer zorgleerlingen

Daarnaast heeft het onderwijs door de jaren heen enorm veel veranderingen doorgemaakt. "Ik ga niet zeggen of het beter of slechter is, maar het is anders. Ouders werken allebei en hebben het drukker. Kinderen spelen minder vaak buiten door de hoeveelheid verkeer, en de samenleving is veel digitaler geworden. Dat heeft de mensen veranderd."

De meest drastische verandering is volgens Diny echter het 'Samen naar School'-beleid, waarbij de kloof tussen regulier en speciaal onderwijs is verkleind. "Je moet leerlingen nu zoveel mogelijk in de klas houden. Je kunt daarbij ondersteuning krijgen van een onderwijsassistent, maar er is een tekort aan personeel."

De werkdruk is vooral door de bijkomstigheid van die zorgleerlingen hoger geworden. "De dagen zijn vaak langer, je hebt meer gesprekken en veel meer administratie. Ik begrijp dat mensen het onderwijs overwegen, maar toch afhaken als ze zien wat er allemaal bij komt kijken."

'Ik kan het alleen'

Desondanks is Diny's liefde voor het vak onaangetast gebleven. "Als ik de klas binnenkom en al die koppies zie, denk ik: 'Ah, we mogen weer'. Dat verveelt nooit. Ik hoop daarom dat anderen ook enthousiast worden. Want het is echt heel leuk. Ik heb collega's die vanuit het bedrijfsleven zijn overgestapt, en die vinden het nu fantastisch."

"Als je in groep drie werkt, blijft het een wonder dat de kinderen je na de herfstvakantie aankijken en ineens een boekje kunnen lezen. Of wanneer je met de kinderen gaat gymmen en ze in het begin niet van de kast af durven. Dan doe je het samen, en na een paar weken zeggen ze: 'Juf, ik kan het alleen.'"

Of ze volgend jaar nog een jaar voor de klas staat? "Nee, ik wil ruimte maken voor anderen. Maar als ze niemand hebben en voel me nog steeds goed. Tja, waarom niet", zegt ze lachend. Ik werk op een super leuke school met hele fijne collega's."