NH-panel heeft weinig vertrouwen in kabinet en coalitiepartijen: "Het schuurt nu al"

Het hoofdlijnenakkoord van de vier partijen is uitgewerkt tot regeerprogramma door het kabinet. En er is ook overeenstemming over de begroting die morgen tijdens Prinsjesdag wordt gepresenteerd. Maar zonder slag of stoot ging het niet.

Veel panelleden ergeren zich aan de omgang tussen de coalitiepartijen. NSC-fractievoorzitter Pieter Omtzigt die huilend en schreeuwend zou hebben onderhandeld. Of VVD-leider Dilan Yeşilgöz die het eerder aan de stok kreeg met Geert Wilders (PVV) op socialmediaplatform X, om maar twee voorbeelden te noemen.

Weinig vertrouwen in PVV, VVD, NSC en BBB

In totaal 63 procent heeft weinig tot geen vertrouwen in de samenwerking tussen PVV, VVD, NSC en BBB, terwijl 6 procent wel veel verwachtingen heeft. Dat is ook lager dan in januari van dit jaar, toen de partijen nog met elkaar aan het formeren waren. 

Zie in de grafiek hieronder het vertrouwen in de samenwerking tussen de vier partijen, en de verschillen tussen nu en januari 2024. De tekst gaat eronder verder.

"Het getwitter moet nou maar eens afgelopen zijn. Wat een zooitje", verwoordt Hugo uit Alkmaar een veelgehoorde klacht over de omgang tussen de vier partijen. Ook NSC van Pieter Omtzigt wordt veel genoemd als probleem door de manier waarop wordt onderhandeld door de partij. "NSC is onbetrouwbaar helaas", aldus panellid Noah uit de gemeente Waterland.

'Het is een zakenkabinet met de lont in het kruitvat'

Bert uit Heemstede denkt dat het wachten is totdat de boel explodeert. "Het is een zakenkabinet met de lont in het kruitvat. En zij (PVV, VVD, NSC en BBB) vormen tezamen het kruit in eerder genoemd kruitvat."

En dat zorgt ervoor dat ook het vertrouwen in het zakenkabinet-Schoof ver te zoeken is. Meer dan de helft (55 procent) verwacht er weinig van. Ook al door het gebrek aan ervaring van de kabinetsploeg. "Er zijn te veel bewindspersonen met te weinig kennis nu, dat vraagt om problemen. Ze wilden een nieuwe bestuurscultuur, maar hoe ze nu met elkaar omgaan is erger dan ooit tevoren", aldus de Velsense Belinda.

Acht procent heeft wel veel vertrouwen, terwijl ruim een derde nog redelijke verwachtingen van het kabinet heeft. Uit deze groep geven veel mensen aan dat het kabinet eigenlijk pas nu echt kan beginnen en de tijd moeten krijgen. "Ze moet een kans krijgen", zo zegt Koos uit Heemskerk. 

Zie in de grafiek hieronder hoe het gesteld is met het vertrouwen in het kabinet-Schoof. Tekst gaat eronder verder.

Verkiezingsbeloftes met weinig vervolg

Het gebrek aan vertrouwen onder de panelleden leidt dan ook niet naar de verwachting dat verkiezingsbeloftes worden waargemaakt. Meer dan twee derde (69 procent) verwacht er weinig van. 

Zoals bij iedere coalitie, moeten partijen wat van hun wensen inleveren, is een veelgehoord geluid. Maar bij dit kabinet valt het panelleden op dat veel wensen al bij voorbaat onhaalbaar waren, vanwege geldende regels.

'Mestplannen zijn kiezersbedrog'

Er wordt onder meer gewezen naar de mestplannen van landbouwminister Femke Wiersma (BBB). Waaruit nu toch blijkt dat het mestoverschot alleen aangepakt kan worden door het krimpen van de veestapel. Iets wat door sommige boeren kiezersbedrog werd genoemd.

Enkhuizer Jeroen zegt daarover: "Ook dit kabinet heeft te maken met de rauwe werkelijkheid en zal, anders dan dat ze de kiezer hebben aangegeven te doen of juist niet te doen, op vele onderwerpen moeten bijdraaien en impopulaire maatregelen in werking zetten/uitvoeren." Klaas uit Zaanstad vult aan: "Ze vergeten dat we gebonden zijn aan Europese wetgeving."

Toch zijn er bij deze stelling ook mensen die vinden geduld een schone zaak is. Zo zegt Ron uit Huizen: "Ze kunnen niet in vier jaar repareren wat er in voorgaande decennia verkloot is. Een 'koerswijziging' naar 'rechts' is al prima!"