In de gemeente Ouder-Amstel gaat 39 procent van de loonkosten naar freelancers, het meeste van alle gemeenten in de provincie. Volgens burgemeester Joke Geldhof is het voor een kleine gemeente niet te doen om vaste mensen te vinden, waardoor het een beroep moet doen op duurdere freelancers.
Noord-Hollandse gemeenten huren voor honderden miljoenen aan extern personeel in - NH Nieuws
Bij de gemeente Ouder-Amstel zoeken ze een nieuwe collega voor economische zaken. Als beleidsmedewerker ben je 'de drijvende kracht achter de economische groei' en verdien je tussen de 3.000 en 5.000 euro per maand. Echt een mooie baan, vindt waarnemend burgemeester Joke Geldhof. "Je kijkt naar buiten en je ziet waar je het voor doet."
Maar, vier weken later staat de teller op 0 reacties en is de link naar de vacature 2 keer aangeklikt. De concurrentie is te groot, zegt Geldhof. "We zitten hier ingeklemd tussen de Zuidas en de gemeente Amsterdam, met interessantere salarissen en toekomstperspectieven."
En dat terwijl de beleidsmedewerker hier de komende jaren hard nodig is. Ouder-Amstel wil zo snel mogelijk beginnen met de bouw van een gigantisch woningbouwproject tussen station Duivendrecht en de Johan Cruijff Arena, met in totaal zo'n 6.000 woningen, waardoor het aantal inwoners in de gemeente op z'n minst zal verdubbelen.
En dus is de kans groot dat ze straks weer iemand van buiten moeten inhuren. Want, zegt Geldhof, "als kleine gemeente kunnen we niet makkelijk schuiven. Het werk moet wel gebeuren, want daar hebben onze inwoners ook recht op."
Duur
Ouder-Amstel is niet de enige gemeente met dit probleem, blijkt uit onderzoek van NH. Het overgrote deel van de Noord-Hollandse gemeenten gaf in 2022 meer geld uit aan de inhuur van extern personeel dan in de twee jaar daarvoor. In totaal verdienden freelance projectmanagers, kwartiermakers, consultants en andere zzp-ers in Noord-Holland zo'n 625 miljoen euro.
Opmerkelijk, want voor iedere gemeente geldt een richtlijn dat zo'n 10 procent van de totale loonkosten besteed mag worden aan de inhuur van extern personeel. In 2022 lukte dat alleen de gemeente Hollands Kroon (10 procent) en Koggenland bijna (10.5 procent).
In Ouder-Amstel gingen ze daar ver overheen. In 2020 verdiende freelancers nog ruim 1 miljoen bij de gemeente Ouder-Amstel, in 2022 was dit al opgelopen tot 2.2 miljoen euro, zo'n 39 procent van de totale loonkosten. Nergens in onze provincie ligt het percentage zo hoog als hier.
En dat is volgens hoogleraar decentrale overheden Geerten Boogaard niet zonder gevaren. "Het is begrijpelijk dat een kleine gemeente geen archeoloog in dienst heeft en daarvoor een externe specialist moet inhuren. Maar het wordt een ander verhaal wanneer het gaat om politiek gevoelige beleidsfuncties," legt hij uit. "Juist in deze functies moeten ambtenaren kritisch durven zijn om goed beleid te kunnen maken. En als de gemeente hun grootste opdrachtgever is, dan is het de vraag of zij voldoende tegengeluid laten horen of impliciet bang zijn om niet meer ingehuurd te worden."
Expertise
Maar volgens burgemeester Geldof is het niet anders. "Wij liggen tussen grote gemeenten in, zoals Amsterdam en Haarlemmermeer. Die concurrentie is voor ons gewoon te groot."
Daarnaast, zegt Geldof, missen kleine gemeenten vaak specialistische kennis. "Als we een expert nodig hebben, dan huren we die in. Dan halen we ook gelijk die kennis in huis."
En juist in Ouder-Amstel is die expertise op het moment hard nodig. De gemeente is in rap tempo aan het uitbreiden met allerlei grote woningbouwplannen, zoals De Nieuwe Kern. "Die inhuurkosten worden uiteindelijk wel verrekend, maar die drukken nu nog wel op onze begroting."
Want, inhuur is duur. Duurder dan vast personeel. Zo verdienden freelancers in Ouder-Amstel op de afdeling 'ruimte' in één jaar ruim 6,5 ton. De gemeente huurde onder andere een secretaresse, een interim-manager, een bestuursadviseur, een projectleider en een regioambassadeur in. Op de afdeling 'bedrijfsvoering algemeen' lag het bedrag een stuk hoger. Daar verdienden adviseurs, managers en kwartiermakers samen 1.4 miljoen.
Vaste dienst
Volgens Boogaard is er wel degelijk een oplossing mogelijk. "De provincie besteedt nu veel geld aan ondersteuning van gemeenten, maar dat geld wordt eigenlijk overgemaakt aan commerciële adviesbureaus. Het zou slimmer zijn om een uitzendbureau te beginnen. De provincie stuurt dan ambtenaren met specifieke expertises naar gemeenten wanneer ze nodig zijn.
Twee vliegen in één klap, volgens Boogaard. "Dan biedt je als overheid interessante carrièreperspectieven met betere salarissen en houd je de kennis voor gemeenten binnen handbereik."
In Ouder-Amstel gaat Geldof er vanuit dat ze volgend jaar minder ambtenaren in hoeft in te huren. "We zijn bezig met een plan om jonge mensen aan ons te binden." Want inhuur is volgens de burgemeester uiteindelijk niet de oplossing. "Met meer vaste mensen in dienst kan je nog meer met elkaar bouwen aan de toekomst van Ouder-Amstel."
Bekijk hieronder hoe het zit met de inhuur in jouw gemeente:
Tip ons!
💬 Stuur een Whatsapp-bericht met een tip, foto of video naar 06-30093003 (handig om op te slaan in je telefoon)!
📧 Contacteer de redactie of journalisten bij jou in de buurt via ons tipformulier.
Wil je ons nieuws via WhatsApp ontvangen? Abonneer je hier.
Op de hoogte blijven?
🔔 Blijf op de hoogte van nieuws uit jouw regio, download de gratis NH Nieuws-app via de App Store of de Google Play Store.