Damhertenpopulatie in de duinen verder gedaald, maar natuurbrug blijft nog dicht

Dat blijkt uit het Afschotbeheerplan Damherten 2023-2024 van Faunabeheereenheid Noord-Holland. Daarin staat een overzicht hoeveel herten er zijn geschoten en hoeveel er nu nog rondlopen in en rond de Amsterdamse Waterleidingduinen en het Nationaal Park Zuid-Kennemerland (NPZK).

Tekst loopt door na de foto.

De dieren worden afgeschoten, omdat ze volgens de beheerders grote schade aanrichten aan de natuur. In 2016 waren er zo'n 5500 damherten in de Noord- en Zuid-Hollandse duingebieden. De populaties waren zo groot, dat de kwaliteit van de Natura 2000-gebieden achteruit holde en er regelmatig gevaarlijke situaties in het verkeer ontstonden. En dat is nog steeds het geval.

Lastige winter

Het afschot vergde afgelopen winter 'grote inspanning' van de beheerders. Het weer was met de harde wind en vele regen onstuimig. Dat maakte het speuren naar herten lastig. Ook zijn de dieren alerter geworden en vluchten ze tegenwoordig sneller als ze een jager in de buurt opmerken.

Het beheer, oftewel het afschot, loopt van 1 november tot 1 maart. Voor het afschotseizoen liepen er in NPZK 788 damherten rond. In en rond de Waterleidingduinen waren dat er 2157. Na de winter leefden er in NPZK nog 338 en in de Waterleidingduinen 1083 damherten. Het afschieten van herten begon in 2016. Volgens de Faunabeheereenheid is er na al die jaren sprake van een 'dalende tendens' en komen de streefstanden 'nadrukkelijk in beeld'.

Die streefstand is 800 tot 1000 herten in zowel Noord- als Zuid-Hollandse duingebieden. Dan zouden er 600 tot 800 in de Waterleidingduinen mogen leven en zo'n 200 in NPZK.

Tekst loopt door na de foto.

Het aantal hinden (vrouwelijke herten) in de Waterleidingduinen heeft inmiddels de streefstand behaald. Maar mannelijke damherten zijn er nog te veel. Daar ligt vanaf 1 november de focus op. Dan gaat het volgende beheerseizoen van start. 

Streefstanden in zicht

In NPZK zijn de streefstanden bijna bereikt. 'Hoewel de beheeropgave nog groot is kunnen met de huidige beheerinzet de streefstanden worden bereikt in periode waarvoor het
huidige Faunabeheerplan Damherten geldig is', zo luidt de conclusie. Dat plan loopt tot en met 2026. 

De tellingen zijn wel een beetje met de slag om de arm. De omstandigheden zijn namelijk niet altijd even makkelijk om de dieren te tellen. Denk aan het weer en of er wel of geen paden aanwezig zijn in de gebieden. Tellen gaat vooral per auto.

Minder aanrijdingen met herten afgelopen winter

Ook het aantal verkeersongelukken waarbij een hert betrokken is, is afgenomen. Dat zijn er 21 in totaal, verdeeld over Noord- en Zuid-Holland. Acht daarvan vonden plaats op de Zeeweg, tussen Overveen en Bloemendaal aan Zee.

Tekst loopt door na de foto.

Het beheer gaat voorlopig nog door. Zolang de streefstanden niet zijn bereikt, kan de natuurbrug over de Zandvoortselaan niet open. Want midden op de brug die de Waterleidingduinen met NPZK verbindt, staat een hek. Daardoor kunnen grote dieren als herten niet van de ene naar de andere kant komen. Hele kleine dieren en insecten wel.

De brug staat er sinds 2011 en is betaald door onder andere de provincie, Waternet, Staatsbosbeheer en een bijdrage uit een Europees Fonds. Alles bij elkaar zo'n negen miljoen euro. Het hek is twee jaar later geplaatst.

Rechtszaak?

Dierenorganisatie Animal Rights wil dat de brug zo snel mogelijk opengaat en denkt dat de natuur dan vanzelf een balans gaat vinden. Verdwijnt het hek niet voor 1 januari 2025, dan spant de dierenrechtenorganisatie een rechtszaak aan tegen de betrokken instanties.  

Een woordvoerder van de provincie laat weten dat het hek open gaat als de streefstand is bereikt. En is positief over de beheercijfers. "De biodiversiteit is zich door de getroffen maatregel aan het herstellen", laat ze weten.