Het recent verschenen boek ‘Voetbaldroom’ van oud-AZ’er Finn Berk maakt veel los. Niet alleen bij de Alkmaarse club, maar eigenlijk in de hele voetbalwereld. Berk omschrijft de jeugdopleiding van AZ, waar hij zelf acht jaar onderdeel van uitmaakte, als een strafkamp waar jeugdspelers vernederd worden door trainers. Dat beeld wordt oud-jeugdspelers en oud-medewerkers van AZ niet herkend, blijkt uit een rondgang van NH Sport.
De gemene deler van alle oud-spelers en medewerkers die NH Sport sprak, is dat de verhalen van Finn Berk volgens hen niet overeen komen met de realiteit. De één omschrijft AZ als een 'warme familie' en een ander vond de jeugdopleiding zeker 'pittig' en het kon er zeker soms 'hard' aan toe gaan. Met de kanttekening dat het wel topsport is.
"AZ heeft me gemaakt zoals ik nu ben", geeft één van de geïnterviewde oud-jeugdspelers aan. "Dat heb ik als overwegend positief ervaren. Tuurlijk ging niet alles goed, maar dat gebeurt overal. Ook buiten de voetballerij om. Alleen ga je daar geen boek over schrijven."
"Ik geloof wel dat Finn het boek heeft geschreven met de beste bedoelingen, alleen heeft hij wel alles extreem aangedikt."
In het woord 'strafkamp' herkent niemand zich. "Een gouden tijd, waar ik veel van geleerd heb", is een voorbeeld van een reactie of: "Als ik terugkijk, dan vond ik 98% van die tijd geweldig en 2% van de tijd was het niet leuk."
De geïnterviewde personen in dit artikel hebben ervoor gekozen om anoniem te blijven.
De acht oud-jeugdspelers van AZ waar NH Sport mee sprak, komen nu niet meer uit voor de Alkmaarse club. Hierdoor kunnen zij vrijer en onafhankelijker spreken over hun tijd bij AZ. Sommige geïnterviewden speelden samen met Finn Berk en anderen kenden hem als jeugdspeler uit een andere lichting. Wel maakte iedereen deel uit van de Alkmaarse jeugdopleiding na 2010.
Douche-incident
Een vrij heftig voorbeeld uit het boek is het moment dat Berk vertelt over een dertienjarige jeugdspeler die uit de douche wordt gehaald, waarna de trainer de handdoek voor zijn geslachtsdeel zou hebben weggehaald.
De ploeggenoot van Berk moest vervolgens ‘een minuut lang’ naakt een fysiotherapeute aankijken. Dit schokkende voorval kan niemand van de ondervraagden zich herinneren. "Ik weet voor 99,9% zeker dat dat niet is gebeurd en ik heb al die jaren bij Finn in het team gezeten."
Tekst loopt door onder de foto.
Waar Berk in zijn boek spreekt over dagelijkse pesterijen, daar hebben de geïnterviewden dat nooit zo ervaren tijdens hun AZ-periode. "Ik heb elf jaar bij AZ gezeten en ik kijk hier met veel plezier op terug. Het was zeker niet altijd makkelijk en soms ook hard." Blikt een voormalig jeugdspeler terug en een andere oud-AZ'er vond wel dat zijn trainers uit die tijd overal bovenop zaten en alles controleerden. "Zo werd ik een keer op mijn vingers getikt, omdat ik een tosti at. Dat vinden ze bij AZ niet kunnen."
Beluister hier het interview van Finn Berk op NH Radio.
Toch snappen de ondervraagden het beleid van AZ wel. "Het hoort er gewoon bij en je kiest daar ook zelf voor. De trainers bij AZ bereiden je voor op het vak profvoetballer en ze zijn er om je beter te maken. Niet om je bewust af te vallen."
Koen Stam
Dat de jeugdtrainers van AZ er waren om je te helpen is niet het gevoel van Berk. Vooral voormalig jeugdtrainer Koen Stam is de gebeten hond. Berk beschrijft hem als grootste pestkop. Ook hierin wordt de mening van Berk niet gedeeld door zijn generatiegenoten.
Stam wordt door een aantal omschreven als 'zenuwachtig' op bepaalde momenten en dat hij ook zeker 'hard' kan zijn, maar wel altijd 'respectvol'. "Wat Finn hierover zegt, gaat echt veel te ver. Door dit soort uitspraken maak je iemand zijn carrière kapot. Dat vind ik echt niet oké."
Tekst loopt door onder de foto.
Al jaren lang staat de jeugdopleiding van AZ er nationaal en internationaal goed op. De beloning hiervoor volgde in 2023 met de winst van de Youth League. Topclubs als Real Madrid, Barcelona en Sporting Portugal werden verslagen door de Alkmaarse talenten. Met zijn boek laat Berk ineens een heel ander geluid horen. De geïnterviewden zien wel in dat niet alles altijd goed gaat, maar missen de nuance bij Berk. "Schei uit, om AZ als strafkamp te omschrijven", is een voorbeeld van een reactie. "Anders stuurt een ouder zijn kind toch niet naar zo’n club." Op één persoon na keurt iedereen het boek van Berk af. Zo vallen de termen 'moddergooien' en 'respectloos'.
Meetrainen
Opvallend is dat Berk paar jaar geleden nog meetrainde bij AZ. De Alkmaarders hebben als policy dat oud-spelers altijd kunnen meetrainen om hun conditie op peil te houden. Na deze periode van meetrainen bedankt Berk de hoofdjeugdopleiding Paul Brandenburg door hem een bal te geven. Deze Paul Brandenburg is tevens twee jaar de jeugdtrainer van Berk geweest.
Tekst loopt door onder de foto.
Een voormalig teamgenoot kan zich deels verplaatsen in Berk. "Hij was in die tijd een gevoelige jongen en dat was ik ook. Als je dan hard aangepakt werd, dan deed dat wel wat met je. En ik geloof wel dat Finn het boek geschreven heeft met de beste bedoelingen, alleen heeft hij alles wel extreem aangedikt. Zelf heeft het mij sterker gemaakt en zou ik mijn AZ-periode voor geen goud willen missen. Wel denk ik dat profclubs beter hun best moeten doen om een veilige omgeving te creëren. Waar je jezelf mag zijn. Dat geldt niet alleen voor AZ.
"Hij gelooft wel heel erg in zijn eigen waarheid."
De afgelopen dagen werd Berk zijn verhaal verspreid via diverse media. Uitgebreide interviews in het NRC, De Telegraaf en Noord-Hollands Dagblad. Ook was hij te horen in verschillende radioprogramma's en werd zijn boek besproken bij Vandaag Inside. De woorden van Berk maken indruk en er is veel empathie voor zijn emotionele ervaringen. Toch worden er door sommigen ook vraagtekens geplaatst of de verhalen wel echt kloppen.
Wederhoor
Dit weekend zei Berk daar in het NRC het volgende over. "Waarom wederhoor vragen als ik geloof in mijn verhaal? Alles wat ik beschrijf, is gebeurd. Dat weet ik niet alleen omdat die traumatische gebeurtenissen in mijn geheugen gegrift staan, maar ook omdat ik in mijn laatste twee jaar bij AZ op aanraden van mijn chiropractor een dagboek heb bijgehouden."
Tekst loopt door onder de X-post.
Via sociale media hebben verschillende profvoetballers met een verleden bij AZ gereageerd. Zo laat Willie Overtoom in bovenstaande post op X van zich horen. "Ik heb zelf een mooie tijd gehad bij AZ. Het is een harde wereld, maar zo hard?' Ook Calvin Stengs, Jasper Schendelaar en Ferdy Druijff reageren bij een Instagram-post over Berk van Voetbalzone. Druijff: 'Ik weet dat het niet de waarheid is, één en al leugen."
Eigen waarheid
De vraag is als de verhalen zijn aangedikt of niet kloppen, waarom Berk dit zou doen. 'Rancune' en 'frustratie zijn veelgehoorde argumenten van de oud-jeugdspelers en medewerkers. "In zijn toon herken ik me wel, want je werd ook soms hard aangepakt. En daar durfde ik niet altijd tegenin te gaan. Alleen Finn gelooft wel heel erg in zijn eigen waarheid."
AZ zelf beraadt zich op dit moment om eventuele juridische stappen te nemen naar aanleiding van dit boek. En de Alkmaarse club laat via een statement weten de situatie met Finn Berk te betreuren, maar zich niet te herkennen in het door hem geschetste beeld.
💬 Wil je niets missen van NH Sport?
- Kijk elke maandag om 17.10 uur naar NH Sport op tv
- Luister op vrijdag van 19-22 uur en zondag van 17-19 uur naar NH Sport op NH Radio
- Like onze Facebookpagina of volg ons op Twitter