De Zandvoortse natuurbrug over de Zandvoortselaan blijft voorlopig afgesloten met een hek. De duinbeheerders en de provincie vinden namelijk dat er nog niet genoeg herten zijn afgeschoten. Ze willen wachten totdat er maximaal duizend herten zijn overgebleven in de omliggende duingebieden.
Dierenrechtenorganisatie Animal Rights is het hier niet mee eens. Zij wil dat het hek voor 2025 verdwijnt en dreigt met een rechtszaak. Door het hek kunnen herten niet oversteken tussen de Amsterdamse Waterleidingduinen en Nationaal Park Zuid-Kennemerland (NPZK), waar de brug in eerste instantie voor bedoeld was.
De natuurbrug, met de naam Zandpoort, opende in 2013 met het idee om dieren een veilige oversteek te bieden tussen de twee duingebieden. Niet veel later kwam het hek midden op de brug te staan.
De reden: het aantal damherten was in beide gebieden te hard gegroeid. En dat ging ten koste van de natuur. Herten stampten bijzondere natuur stuk en vraten alles kaal. Kleine dieren zouden nog wel door de kieren van het hek de oversteek kunnen maken.
Van vijfduizend naar duizend herten
Faunabeheereenheid Noord-Holland houdt de cijfers bij van het afschieten van de herten. Het woord 'streefstanden' komt dan vaak voorbij in hun rapporten. Dat betekent hoeveel herten er uiteindelijk in de duinen mogen leven.
Het schieten gebeurt jaarlijks in de winter. Sinds 2016. Toen liepen in totaal ruim vijfduizend herten in beide duingebieden rond.
In Nationaal Park Zuid-Kennemerland (NPZK) blijkt het afschieten van de herten op schema te liggen. Daar mogen uiteindelijk 200 herten leven. Dat zijn er nu iets meer. Het aantal hinden (vrouwelijke herten) en kalveren is daar nog te hoog.
Tekst loopt door na de foto.
Aan de andere kant van de brug, in de Amsterdamse Waterleidingduinen, leven nog te veel mannelijke damherten. De streefstand is hier 600 tot 800 herten.
Wel geld, geen bemoeienis vanuit Europa
De kosten van de brug bedroegen zo'n 9 miljoen euro. De eerste 3 miljoen kwam uit een Europees fonds. De provincie Noord-Holland kwam met ruim 2 miljoen euro over de brug. Daarnaast droegen Waternet en Natuurmonumenten hun steentje bij. Laatste drie bepalen of het hek er wel of niet blijft staan.
Tekst loopt door na de foto.
Het Europees fonds laat in een reactie weten dat het zich niet langer met het hekwerk bezighoudt. Na de opening heeft het fonds zijn aandacht gericht op nieuwe projecten. De brug werd sindsdien niet meer besproken. "Na afronding is ons nooit meer een vraag gesteld en is er nooit meer naar de ontwikkeling gevraagd."
Of er vanuit Europa spijt is dat er veel geld in een afgesloten brug is gestoken, wordt ook niet duidelijk. "Het is niet aan ons daar een oordeel over te vellen, het doel is nog steeds valide en het project is uitgevoerd."
'Natuur vindt zelf een balans'
Animal Rights wil dat het hek zo snel mogelijk verdwijnt. Vorige week kwam Erwin Vermeulen, juridisch adviseur van de dierenrechtenorganisatie, kijken naar het hekwerk. Hij noemt beide natuurgebieden nu 'safariparken' en 'schiettenten'. Dat kleine dieren wel door het hek heen kunnen, klopt volgens hem niet.
"Insecten kunnen er doorheen. Maar een volgevreten rat komt vast te zitten en een konijn zou heel diep moeten graven. Het is ondoordringbaar voor alles wat groter is dan een muis of een wezel", zo legde Vermeulen uit.
Wolf
Hij vindt dat dieren vrij moeten kunnen bewegen. En dat de natuur uiteindelijk zelf voor een juiste balans zorgt. Ook de komst van de wolf naar de Noord-Hollandse kust is onvermijdelijk, stelt hij. Het dier zou, als natuurlijke vijand, de populatie damherten in de duinen binnen de perken kunnen houden.
Toch willen de financiers 'hun' hek niet voor 1 januari weghalen. Een woordvoerder van de provincie laat weten dat er vertrouwen is in de afschotcijfers en dat daarbij voortgang wordt gemaakt. "Maar de doelstanden voor de herten zijn nog niet bereikt. Zodra de streefstand van de damherten is bereikt, verwachten we dat de hekken open kunnen."
Ook Natuurmonumenten wacht eerst totdat er genoeg herten zijn afgeschoten. "We voeren gezamenlijk het faunabeheerplan uit dat vastgesteld is door overheden. Wij staan erachter en zien dat het een positief effect heeft op de natuur", aldus een woordvoerder.
Tekst loopt door na de foto.
Waternet, de beheerder van de Amsterdamse Waterleidingduinen, komt met eenzelfde reactie. "We hebben de intentie het hek te verwijderen zodra de streefstand van de damharten wordt bereikt. Deze afspraak is gemaakt met alle betrokken partijen. We liggen goed op koers, er is een duidelijke dalende trend te zien", legt een woordvoerder uit.
Minder herten, minder ongelukken
Herstel van de natuur was niet de enige reden om het hek te plaatsen volgens de woordvoerder van Waternet. "Het had ook met verkeersveiligheid te maken."
Doordat er minder herten zijn, is het aantal verkeersongelukken, waarbij damherten betrokken zijn, de afgelopen jaren afgenomen. Zo nu en dan gaat het nog wel eens mis op de Zeeweg tussen Overveen en Bloemendaal aan Zee.
Tekst loopt door na de foto.
"Overigens klopt het niet dat geen enkel dier de natuurbrug kan oversteken. Kleinere dieren dan het damhert steken regelmatig de natuurbrug over. Er staan wildcamera's op de brug die dit registreren", vervolgt de woordvoerder van Waternet. De organisatie noemt zandhagedissen, vossen en wezels als voorbeelden.
Afschot stopt niet
Komende winter gaat het afschot van de herten door. Van 1 november 2024 tot 1 maart 2025. De Faunabeheereenheid heeft er vertrouwen in dat in 2026 het gewenste aantal herten is bereikt. Dat zou betekenen dat het hek dan weggaat.
Maar dat betekent niet het einde van het schieten. De hertenaantallen moeten de komende jaren ongeveer gelijk blijven. Voor bescherming van de natuur en de veiligheid op de weg, vinden de instanties. Onzin, meent Animal Rights.
Meer nieuws uit Haarlem e.o.?
💬 Blijf op de hoogte via onze Facebookgroep Nieuws uit Haarlem en omgeving. Reageer, discussieer en deel jouw nieuws.
📰 Volg de laatste berichtgeving altijd via NHNieuws.nl/Haarlem.
🔔 Download de app en krijg een melding bij belangrijk nieuws uit jouw buurt
📧 Stuur ons jouw tips op [email protected]
✏️ Tikfout gezien? Laat het ons weten via [email protected]